Yeni tip corona virüs (Covid-19) pandemisi henüz sona ermedi. Ancak, bilim insanları bir sonraki pandeminin bir köşede pusuya yatıp saldırmayı beklediğinden endişe ediyor. Enfekte ettiği insanların yüzde 75’ini öldüren Ebola ve Nipah virüsleri en büyük iki tehdidi oluşturuyor. Fırsat verildiğinde dünyayı kasıp kavurabilecek diğer tehlikeler arasında ise kuş gribi, Kırım-Kongo kanamalı ateşi (KKKA) ve veba yer alıyor. Uzmanlar, bu hastalıkların salgına dönüşerek ardından dünyayı yayılabileceği ülkeleri açıkladı. Peki Türkiye’yi hangi salgın hastalık tehdit ediyor?
İngiltere’de yer alan Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı’nın (UKHSA), salgın hastalıklara hazırlıksız yakalanmamak için dünyadaki salgın tehditlerini sürekli olarak izliyor.
UKHSA’nın bu hafta güncellenen listesi, en korkutucu 15 bulaşıcı hastalığı içeriyor. Bilim insanları, bu hastalıkları yüksek sonuçlu bulaşıcı hastalıklar (HCID) olarak adlandırılıyor. Liste, verileri ülkelere göre ayırıyor ve bu ülkelerde hastalıkların insan vakalarının tespit edilip edilmediğini gösteriyor.
Listede yer alan en tehlikeli salgın hastalıklar arasında Ebola ve Nipah başı çekiyor.
Ebola, Ebola virüsünün neden olduğu viral bir hastalığa deniliyor. Yüzde 75 oranında ölümcül olabilen hastalığın semptomları arasında tipik olarak ateş, yorgunluk, kas ağrısı, baş ağrısı, boğaz ağrısı ve döküntü bulunuyor. Ebola virüsü, Ebola’dan hasta olan veya Ebola’dan ölen bir kişinin kanı veya vücut sıvıları veya virüs bulaşmış nesneler yoluyla başkalarına yayılabiiyor.
Şu anda Ebola için spesifik bir tedavi veya aşı bulunmuyor. Ebola salgınları, Sahra altı Afrika’da sıklıkla yaşandı, ancak son zamanlarda dünyanın farklı bölgelerinde de görüldü.
Ebola ile benzer bir ölümcüllük oranına sahip Nipah virüsü, öncelikle hayvanlardan, özellikle de yarasalardan insanlara bulaşıyor.
Virüs ayrıca kontamine yiyecekler yoluyla veya doğrudan insandan insana da bulaşabiliyor. Nipah virüsü enfeksiyonunun semptomları arasında ateş, baş ağrısı, kas ağrısı, baş dönmesi ve mide bulantısı yer alıyor ve ve virüs beyin sapı ensefalitine ilerleyerek ölüme neden oluyor.
Ebola da olduğu gibi Nipah virüsünün de tedavisi veya aşısı bulunmuyor.
Diğer taraftan, Covid-19 salgının ortaya çıktığı yer olduğu düşünülen Çin, yaygın olarak kuş gribi olarak bilinen Avian influenza A’nın üç farklı türüne sahip:H5N1, H7N9 ve H5N6.
Potansiyel olarak yıkıcı bir kuş gribi salgını korkusu, geçen hafta vizonlar arasındaki ‘endişe verici’ bir salgının ardından arttı. Onlarca yıldır bilim insanları, hastalığın bir sonraki pandemiyi tetiklemek için pusuda beklendiğini düşünüyor.
Uzmanlar bunun, ölümcül bir kuş gribi türünün bulaşıcı bir mevsimsel griple birleşme tehdidinden kaynaklandığını söyledi.
UKHSA’nın listesinde Türkiye’yi en çok tehdit eden hastalığın H5N1 olduğu görülüyor.
Kuş gribi olarak da bilinen H5N1, öncelikle kuşları etkileyen, ancak insanları ve diğer hayvanları da enfekte edebilen influenza A virüsünün bir türünü oluşturuyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Türkiye’de çok sayıda H5N1 vakası bildirdi.
2006 yılında, Türkiye’deki kümes hayvanı çiftliklerinde birkaç H5N1 salgını meydana geldi. Bu salgınlar, 1 milyondan fazla kuşun itlaf edilmesine ve etkilenen bölgelerde kümes hayvanlarının hareketine yasak getirilmesine yol açtı. 2014 yılının Ocak ayında, Türkiye’de bir insan H5N1 vakası rapor edildi ve bu, 2011’den beri Türkiye’deki ilk H5N1 insan vakası oldu.
2017’de DSÖ, Türkiye’nin yabani kuşlarda H5N8 kuş gribi rapor ettiğini bildirdi.
Öte yandan Türkiye, yabani kuşlarda ve kümes hayvanlarında kuş gribi vakalarını bildirmeye devam ediyor ve kümes hayvanı yetiştiricilerinin ve kümes hayvanları ile çalışan kişilerin kendilerini enfeksiyondan korumak için önlemler almaları toplum sağlığı açısından büyük önem taşıyor.
İşte ülke ülke pendemi olmaya aday salgın hastalıklar listesi….
Avian Influenza: Kuş gribi
CCHF: Kırım Kongo Kanamalı Ateşi
Plague: Verem
Muarburg: Marburg Humması
Lassa fever: Lassa ateşi
