Türkiye’nin kronik sorunlarından biri olan yüksek enflasyon, yurttaşın birikimlerini ve alım gücünü düşürüyor. Peki yurttaş enflasyona karşı kendini nasıl koruyabilir? Türk Lirası’nın değer kaybı karşısında nasıl yatırım yapabilir? Ünlü ekonomist Şenol Babuşcu tek tek sıraladı.
Yurttaşın alım gücü her geçen gün azalırken Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon tahmini ise zirveye tırmandı.
Eylül ayı Piyasa Katılımcıları Anketi’ne göre, yıl sonu tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 59,46 iken, bu anket döneminde yüzde 67,22’ye çıktı.
Bir önceki anket döneminde yüzde 42,01 olan 12 ay sonrası TÜFE beklentisi bu anket döneminde yüzde 44,94’e yükseldi. 24 ay sonrası TÜFE beklentisi ise aynı anket dönemlerinde sırasıyla yüzde 22,54 ve yüzde 23,87 olarak gerçekleşti.
Katılımcıların cari yıl sonu döviz kuru (ABD Doları/TL) beklentisi bir önceki anket döneminde 29,82 TL iken, bu anket döneminde 30,14 TL olarak gerçekleşti.
12 ay sonrası döviz kuru beklentisi ise bir önceki anket döneminde 34,58 TL iken, bu anket döneminde 37,26 TL’ye yükseldi.
Birçok yurttaş biriktirdiği parayla nereye yatırım yapması gerektiğini araştırıyor.
Peki, yüksek enflasyon ortamında birikimler nasıl değerlendirilmeli? Ekonomist Şenol Babuşcu tek tek sıraladı.
Şenol Babuşcu’ya göre yurrtaş yüksek enflasyon karşısında kendisini şöyle koruyabilir:
“Konuya bireyler açısından bakarsak; öncelikle enflasyonist ortamda en doğru strateji Türk Lirası cinsinden borçlanmak ve varlık satın almaktır.
Satın alınacak varlığın taşınmaz, araç veya başka bir ürün olması kişinin kaynak miktarına ve risk iştahına göre değişebilmektedir.
Bu çerçevede;
İhtiyaç duyulan ürünler beklenilmeden alınmalıdır. Yüksek enflasyonun olduğu ortamlarda uygulanacak ana stratejilerden biri bu olup, alınacak ürünün fiyatının sürekli artmakta olduğu dikkate alındığında, yeterli kaynak varsa bir an önce o ürüne hemen sahip olmak ve fiyatı artmadan ihtiyacı karşılamak mantıklıdır.
Fazla kullanılan ürünlerden stok yapılmalıdır. Enflasyonist ortamda günlük hayatta sürekli olarak kullanılan, çok tüketilen ve korunabilecek ürünlerden çok alarak harcamalar düşürülebilecektir. Elinde belirli miktarda parası olanlar için enflasyonist ortamda yatırım yapmak zorlaşmıştır. Normal zamanlarda yapılacak yatırım tercihlere göre yüksek enflasyonun ortamında yatırım yapmak oldukça zor ve farklıdır. Bunun ötesinde yatırımın enflasyondan arındırılmış reel getirisini hesaplamak da zorlaşmaktadır.
Türkiye gibi ülkelerde, enflasyonist ortam karşısında kendini büyük ölçüde koruyan yatırım araçları mevcuttur. Bunlardan en önde geleni, gayrimenkul yatırımlarıdır.
Enflasyon oranı ne olursa olsun, gayrimenkul fiyatları genellikle en az enflasyon kadar artma eğilimindedir. Özellikle büyük şehirlerde bu durum görülmektedir. Dolayısıyla faiz oranlarının da düşük olduğu bu ortamda belirli kaynağa sahip ve ödeme gücü olanlar için bu yatırım uygun olabilecektir.
Yüksek enflasyon ortamında değerini korumayı gerçekleştirebilen ürünlerden bir diğeri ithal ürünlerdir. Çünkü ithal ürünler döviz cinsinden fiyatlanmakta ve güncel kur ile TL’ye dönüştürülerek satılmaktadır.
Dolayısıyla yüksek enflasyondan olumsuz etkilenme düzeyi düşüktür. Türkiye’de bu konuda son yıllarda ön plana çıkan yatırım ürünü ise otomobildir. Nitekim son dönemde alınan otomobiller, bir süre sonra alınan fiyatın üstünde bir fiyatla satılabilmektedir.”