Stadyum Caddesi’nde 1990 yılında 38 bin metrekare alan üzerine yapılan Tower Plaza ile ilgili tartışmalar daha inşaat aşamasında başlamıştı. O dönemde imarda değişiklik yapıldığı gerekçesiyle akademik odalar konuyu yargıya taşırken, 20 kat için ruhsat verilen plazada, plan değişiklikleri planlama esaslarına aykırı bulunsa da inşaat sürdü. 1998 yılına gelindiğinde 20 artı 4 kat yapım izni içeren ruhsat alan plazada, kaçak bölümler olduğu gerekçesiyle içindeki işyerlerinin ruhsatı iptal edildi ve plaza açılışından kısa süre sonra kapandı.
Büyükşehir devrede
Yürürlükteki deprem ve yapı denetim yönetmeliklerinden çok önce projelendirilen ve 1999 depremine de maruz kalan binanın olası bir can ve mal kaybına yol açmaması için Büyükşehir Belediyesi devreye girdi. Büyükşehir Belediyesi ilk olarak Riskli Yapı Tespit başvuru sürecinin başlatılabilmesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan yetki aldı. Yetkinin ardından geçtiğimiz yıl Mart ayında plaza sahibine, Bakanlıkça yetkilendirilen bir kuruluşa denetim yaptırması ve Riskli Yapı Tespitine ilişkin dosyanın 45 gün içinde Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne iletmesi, aksi halde tespit çalışmalarının Büyükşehir Belediyesi tarafından re’sen başlatılacağı bildirildi. Ancak verilen süre içerisinde plaza sahipleri tarafından herhangi bir işlem yaptırılmayınca, Büyükşehir Belediyesi tespit çalışmalarının startını verdi.
Denetim engellendi
Bakanlık tarafından yetkilendirilen Yapı Araştırma Test Merkezi yetkilileri, Haziran ayında denetim için gittikleri plazaya güvenlik görevlileri tarafından alınmadı. Bunun üzerine yasa gereği denetimi engelleyen görevliler hakkında Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunuldu. Devam eden süreçte riskli yapı tespitinin Bursa Büyükşehir Belediyesi’nce re’sen yürütülmesi konusunda mahkeme kararları bulunmasına rağmen; yapı sahipleri, yürütülen teknik işlemleri engellemek üzere her türlü girişimde bulunuldu. Engelleyici tüm hamlelere rağmen yetkili test kuruluşu teknik çalışmasını tamamlayarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı onayına sundu.
İtirazlar reddedildi
Şirket avukatı tarafından, Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin Riskli Yapı Tespiti Yapılmasına ilişkin işlemin iptali için açtığı dava, İdare Mahkemesi’nce reddedildi. Bölge İdare Mahkemesi’ne yapılan itiraz da 23 Temmuz’da reddedildi. Mahkeme kararları, riskli yapı tespitine ilişkin çalışmaların tamamıyla usul ve yasalara uygun olduğunu ortaya koydu.
Bina riskli bulundu
Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından Bakanlıkça yetkili firmaya hazırlatılan riskli yapı raporu tamamlandıktan sonra 2018 Ekim ayında Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca onaylanan yapının, çürük olduğu bilimsel olarak tescil edilmiş oldu. Onaylı mimari projesinde 4 bodrum, zemin ve 18 normal kattan oluşan 23 katlı binanın taşıyıcı sisteminde yapılan incelemeler neticesinde, “Yapılan tüm inceleme araştırma ve hesaplamaların ışığı altında söz konusu bina, can güvenliği performansını sağlamamakta olup, yönetmelik kurallarına göre riskli binadır” denildi.
Yıkım için tahliye süreci başladı
Bakanlıkça çürük olduğu tescillenen yapıların ivedilikle yıkım sürecinin başlatılması gerekirken, bu amaçla Büyükşehir Belediyesi yetkililerince bürokratik süreç vakit kaybetmeden başlatıldı. Bina sahiplerine tahliyenin başlatılması için verilen sürenin dolmasının ardından Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin ilgili birimlerinin amirleri polisin de geniş güvenlik önlemleri altında sabah saatlerinde Tower Plaza’ya geldi. Bina sahiplerinin avukatları ile yapılan görüşmenin ardından tahliye süreci başlatıldı. Öncelikle bina içindeki malzemelerin tespiti için bir komisyon oluşturuldu. Komisyon yediemin gözetiminde bina içindeki tüm malzemeleri kayıt altına alacak ve tespit işleminin ardından tahliye işlemi başlatılacak. Tahliyenin tamamlanasının ardından da binanın yıkım sürecine geçilmiş olacak.
