California’da geniş bir ziraî araziyi satın alan Silikon Vadisi’nden bir küme milyonerin, etraf ve teknoloji dostu bir kenti sıfırdan inşa etmek istediği ortaya çıktı. Pekala bu ütopik kent hakkında ne biliniyor?
California’nın kuzeyindeki kırsal alanda büyük bir arazi 2018’de satın alındıktan sonra komplo teorileri ortaya çıkmıştı. Milyon dolarlık dev arazi hakkındaki sır perdesi bu hafta aralandı. Silikon Vadisi’nden bir küme milyonerin, sıfırdan bir kent inşa etmek istediği ortaya çıktı.
Peki bu ütopik kent hakkında neler biliniyor?
BBC Mundo’nun Los Angeles muhabiri Leire Sales yazdı:
Silikon Vadisi’nin güçlü şirket yöneticilerinden oluşan bir küme, Sacramento ile San Fransisco ortasında, günümüzde sığırların otlatıldığı ziraî toprakta bir kent kurmak istiyor. Hem de rastgele bir kent değil.
Taşıtlara kapalı, yetişkinlerin ve çocukların bisikletleriyle gezebilecekleri, yeşil alanlar ve teraslı restoranlarla dolu, etrafı ormanlar, kırlar ve göllerle çevrili bir yer.
Hayalleri, sakinlerinin çevreyi koruduğu, erişilebilir konutların ve kâfi istihdamın olduğu bir kent ortaya koymak.
California Forever ismi verilen bu projenin internet sitesinde, “Çocuklarımızın bizi bırakıp gittiği değil, yeni çalışanlara cazip gelecek, yürünebilir mahallelerin ve düzgün maaşlı iş imkanlarının olduğu yeni bir topluluk yaratma fırsatımız var” sözleri yer alıyor.
Geçen hafta açılan resmi internet sitesine nazaran, projenin ardında ABD teknoloji ve finans kesiminin ağır topları olarak bilinen şirketlerde yöneticilik geçmişi olan Jan Sramek var.
Projeye yatırım yaptığı öğrenilen isimlerden kimileri ise şöyle:
Michael Moritz: Apple, Google, Instagram, Paypal, Whatsapp ve Zoom’a da yatırım yapmış olan Sequoia Capital şirketinin ortağı.
Reif Hoffman: LinkedIn’in kurucularından ve Paypal’i yaratan konseyin da yöneticisi.
Lauren Powell Jobs: İş bayanı, yardımsever, Apple’ın hayatını kaybeden kurucusu Steve Jobs’un eşi, birebir vakitte Forbes mecmuasına nazaran teknoloji dalındaki en güçlü bayan.
John Doerr: Amazon, Google ve Twitter’a yatırım yapan Kleiner Perkins teşebbüs şirketinin lideri. Forbes’a nazaran 9.8 milyar dolarlık bir servete sahip.
Projedeki öbür kimi isimler ise, 1.7 milyarı aşan servetiyle yatırımcı Marc Andreessen, finansal hizmetler şirketi Stripe’ın kurucuları Patrick ve John Collison kardeşler ve yatırımcılar Daniel Gross ile Nat Friedman.
ABD’de yayımlanan New York Times gazetesinin 25 Ağustos tarihli makalesine kadar, bu isimlerin hiçbirini bilmiyorduk.
Bilinen tek şey, Flannery Associates isimli gizemli şirketin Solano bölgesinde 20 bin hektarlık bir ziraî araziyi satın aldığıydı.
Bu sefer bölgedeki arazi sahipleri ve bölge sakinleri ortasında dedikodular ortada gezinmeye başladı.
Projenin ardındaki şirket Disney miydi? Yoksa burada yeni bir cümbüş parkı mı kuruyordu?
Flannery şirketinin Çin ya da diğer yabancı ülkelerle bir irtibatı var mıydı?
Arazinin birebir vakitte ülkede hava trafiğinin en fazla olduğu askeri üs olan Travis’e yakınlığı nedeniyle, proje, ABD ordusu ve Federal Soruşturma Bürosu’nun (FBI) dahi ilgisini çekti.
Projenin gerisindeki küme, internet sitesindeki açıklamada 800 milyon dolarlık mutabakatlarının kaygı, ilgi ve spekülasyonlara sebep olmasını olağan bulduklarını, “sürdürülebilir ve tam bir topluluk kurtabilmek için” planlarıyla ilgili ayrıntıları açıklamadan evvel bölgede arazi satın alımını tamamlamayı beklediklerini söyledi.
Grup, bundan sonraki planlarının, bölge sakinleri, iş dünyası, tarım ve eğitim bölümü, sendikalar ve polis yetkilileri dahil tüm taraflarla görüşmeler gerçekleştirmek olduğunu belirtti.
Solano’da yaşayan binlerce kişi ortasında anket yapılacağı, bir müracaat şurası oluşturulacağı ve birtakım bölgelerde ofisler açılacağı kaydedildi.
Öte yandan tarıma elverişli bir toprakta kente emsal bir yapı kurmak için aşmaları gereken bir mani var.
1984’ten beri bölgede uygulanan muhafaza kanunlarına karşı, öncelikle bu toprakları kentsel arazi kullanımına açmaları için yapılacak halk oylaması ile bölgedekilerin onayını almaları lazım.
Yerel yetkililerin, bu kümenin asıl hedefinin ne olduğuna dair soru işaretleri sürüyor.
California Forever projesi temsilcileri, bu nedenle bölgedeki yetkililerle görüşmelere başladı.
Solano bölgesinin bir kısmını temsil eden Demokrat Kongre Üyesi Mike Thompson, Sramek ve birebir kümedeki öteki iş adamı Andrew Costa ile görüşmesi sonrası yaptığı yazılı açıklamada, “Bir planları olmadığı açık. Daha çok bir hayalleri var” dedi.
2009’dan beri Temsilciler Meclisi’nde bu bölgeyi temsil eden bir diğer Demokrat olan John Garamendi ise AP haber ajansına yaptığı açıklamada, Silikon Vadisi zenginlerinin şeffaf davranmamasına reaksiyon gösterdi ve “Böyle mi faaliyet göstereceksiniz?” diye sordu.
Suisun City’nin belediye lideri Princess Washington, kümesi daha çok konut inşa etmek mazeretiyle bir “elitler kenti kurmaya” çalışmakla suçladı.
Rio Vista Belediye Lideri Ronald Kott da, proje temsilcilerinden bir görüşme daveti aldı.
BBC Mundo’ya konuşan Kott, Rio Vista nüfusunun yarıdan fazlasını oluşturan yaşlı kısmın bu projenin getireceği gürültü ve trafikten hoşlanmayabileceğini fakat bir öbür bölümün de yakınlarında sofistike bir kent kurulmasından hoşnut olabileceğini söyledi.
Flannery, Rio Vista’nın neredeyse tamamını çevreleyen araziyi satın aldı.
Kott ve bölge sakinleri, yeni kurulacak kentin buradaki otoyollarda trafiğe sebep olması ve su kaynaklarına erişimde meseleler yaratması ihtimalinden telaşlı.
California Forever, ABD basınındaki tenkitleri göz önüne alarak Salı günü bir açıklama daha yayınladı ve “çözümlerin bir kesimi olmak istediklerine” dikkat çekti.
Silikon Vadisi devlerinin “mükemmel şehir” hayali gerçekleşecek mi, işte onu vakit gösterecek.
