Ziraat Bankası ve Halkbank’ın 2019 yılı hesaplarını inceleyen Sayıştay denetçileri, her iki bankada da acilen önlem alınması gereken ciddi batık kredi riskleri tespit ettiler.
Kamu bankaları üzerinden ülke ekonomisinde yeni bir risk yaşanmaması için adeta ‘erken uyarı’ görevini üstlenen Sayıştay, batık kredi artışlarına dikkat çekip önlem alınmasını istedi.
Sayıştay denetçileri; zor durumdaki esnaf ve çiftçiye destek vermesi gereken Halkbank ve Ziraat Bankası’nın misyonlarının aksine büyük gruplara büyük krediler açıp riski artırdıkları, banka yönetici ve personeline bol keseden para dağıttıkları; çeklerini bile ödemeyen riskli şirketlere milyonlarca dolar kredi verdikleri tespitlerinde bulundu.
Sayıştay; Ziraat Bankası’nın sponsorluk, reklam, tanıtım, yardım gibi faaliyetler adı altında kim ya da kimlere destek olduğu, hangi şirket ya da kurumlara para ödendiğine ilişkin bilgilerin banka yönetimi tarafından verilmediğini de bildirdi.
Sayıştay ayrıca; Ziraat Bankası’nın büyük firmalara kullandırdığı kurumsal kredilerin vadesi geçmiş olanlarda milyarlarca lirayı bulan önemli artışlar olduğu, 2017 ve daha öncesinden kalan ‘tasfiye olacak alacaklar’ hesabındaki kredilerin tahsil edilemediği gibi; tasfiyesinin de yapılmadığı, kredilerin yeniden yapılandırılarak hesabın uzatıldığı; İstanbul’daki bir inşaat firmasından faiz dahil 822.1 milyon liraya ulaşan alacağın tahsiline yönelik girişimde bulunulmadığı, Ankara’da bir firmadan olan; 247 milyon liralık alacağın tahsil edilemediği; İstanbul’daki bir firmadan olan 394.2 milyon liralık alacak için yasal takip sürecinin başlatmadığını vurguladı. Ayrıca Adana’daki bir firmaya verilen ancak tahsil edilemeyen 321.8 milyon liralık kredinin tasfiye işleminin yapılamadığı; İstanbul’daki bir firmanın 1.8 milyar lira, bir firmanın 574.4 milyon lira; bir firmanın da 240 milyon liraya ulaşan ödenmemiş borcu için tasfiye işlemi yapılmadığı bilgisine ulaştı.
Halkbank hesaplarını inceleyen Sayıştay; bankanın esnaf ve küçük ölçekli i işletmelerden çok kredilerini büyük şirketlere yoğunlaştırdığını tespit etti.
Raporda, “Bu durumun bankanın KOBİ bankası olma misyonuna uyarlılığının bulunmadığı gibi, risk yönetimi bakımından da elverişli görünmediği anlaşılmaktadır” denildi. Bankanın kredilerinin yüzde 37.8’ini çok az sayıdaki büyük kurumsal şirketlere aktarırken ,yüzde 34.6’sını KOBİ’lere verdiği, bin 43 büyük firma üzerinde 111 milyar liralık kredi riski oluştuğu bilgisini veren Sayıştay, KOBİ’lere ağırlık verilmesi tavsiyesinde bulundu.