Pandora Belgeleri: Mehmet Cengiz vergi cennetinde. Türkiye’de iktidardan aldığı tartışmalı ihaleler ve teşviklerle bilinen Mehmet Cengiz, Pandora Belgelerine göre edindiği bu serveti vergiden kaçınmak için Britanya Virjin Adaları’na aktarıyor.
Pandora Belgeleri: Mehmet Cengiz vergi cennetinde
Pandora Belgeleri: Mehmet Cengiz vergi cennetinde. ICIJ’ın paylaştığı ve 117 ülkeden 600’den fazla gazetecinin incelediği yaklaşık 12 milyon belge, vergi cennetleri sisteminin nasıl çalıştığını açık şekilde gözler önüne sermişti. Pandora Belgeleri olarak adlandırılan belgelerde Türkiye’den de 220 isim yer alıyor.
6 Nisan 2011’de kurulan MEFA Cengiz Limited’in hissedarlarından bir diğeri ise aynı zamanda Cengiz Holding İcra Kurulu Üyesi olan Uğur Cengiz. 2015 yılına gelindiğinde Uğur Cengiz, MEFA Cengiz’in direktörlüğünü de üstleniyor. Aynı tarihte şirket hissedarlığı da vekil hissedarlardan alınıp bizzat Uğur ve Mehmet Cengiz’e geçiyor.
50 bin dolar sermayeyle kurulan şirketin kayıtlı olduğu servis sağlayıcı ise Trident Trust. Trident Trust gibi firmalar, müşterilerinin kimliğini ve varlıklarını gizlemek için iç içe geçmiş paravan şirketler ve vekil direktörler kullanıyorlar.
Adına Standard Chartered Bank’ta hesap açılan offshore şirketin yönetimi Standard Chartered Trust (Guernsey) Limited tarafından yapılıyor. Elde edilen belgelerde Cengiz Ailesi’nin yoğun programlarından dolayı MEFA Cengiz Limited ve varlıklarının yönetimi için profesyonel bir hizmet almak istediği belirtiliyor.
Programının yoğun olduğu gerekçesiyle DW Türkçe’nin röportaj talebini reddeden Mehmet Cengiz, soruları yazılı olarak yanıtladı. İş adamı, MEFA Cengiz’in Uğur Cengiz’le kendisine ait bir şirket olduğunu kabul etti. Ancak vergi yükünü azaltmak için hangi yöntemlere başvurduğuna dair bilgi vermedi.
Offshore şirketin yetkililerinin İstanbul Havalimanı çalışanlarından seçilmesi ise dikkat çekiyor.
Belgelere göre 29 Haziran 2015’te havaalanı planlama müdürü olan Atınç Tuncalı MEFA Cengiz Ltd. şirketine sekreter olarak atanıyor. İstanbul Havalimanı’ndaki Baş Planlama Görevlisi olan İsmail H. Polat ise Trident Trust ve MEFA Cengiz Ltd. arasındaki iletişimi yürütüyor.
Cengiz, DW Türkçe’ye verdiği yanıtta, bu iki havalimanı çalışanının, kendisine ait offshore şirketteki görevleri dolayısıyla fazladan bir maaş almadıklarını söyledi.
Pandora Belgeleri’ne göre Cengiz Ailesi, MEFA Cengiz Limited şirketi üzerinden, düşük vergili ev alıyor. Trident Trust’ın kayıtlarına göre 2011 yılında Britanya’nın başkenti Londra’da Brompton Road’da alınan ev için 3 milyon 750 bin pound ödendi.
Mehmet Cengiz, verdiği yanıtta, bu rakamın içinde verginin de olduğunu vurgulasa da Britanya’da ev almak offshore şirketler aracılığıyla oldukça avantajlı. Bu yolla yıllık ödenmesi gereken konut vergisi oranı düştüğü gibi veraset ve intikal gibi bazı vergilerden de muaf olunuyor. Cengiz ise satış sırasında devir işlemlerini kolaylaştırdığı için bu yolu tercih ettiğini iddia ediyor.
Satın alınan evi gerektiği zaman aile üyelerinin kullandığını söyleyen Cengiz, şirketin halen aktif olduğu, Uğur Cengiz’in de direktörlüğe devam ettiği bilgisini verdi.
Belgeler de şirketin Londra’daki evin alımı dışında işlemlerinin olduğunu gösteriyor. Kayıtlara göre Mayıs 2011 ile Temmuz 2012 arasında şirkete yaklaşık 4,4 milyon dolar para giriyor. Mayıs 2012’de Mehmet Cengiz’in kızı Dilek Cengiz’e sınırlı imza yetkisi verilirken şirket, Haziran 2012’de Standard Chartered Bank’tan 8 milyon dolarlık kredi almaya karar veriyor. 2015’te şirket hesabı Garanti Bank International N.V’ye aktarılıyor. Hesabın aktarılmasıyla ilgili talebi ileten İsmail H. Polat, gönderdiği mailde, MEFA Cengiz Limited’in Mehmet Cengiz ve Uğur Cengiz’e ait birkaç gayrimenkulü yönetmek için kurulduğunu belirtiyor.
Mayıs 2019’da Mehmet Cengiz’in 30 yıllık eşi ve altı çocuğunun annesi Fatma Cengiz, ‘şiddetli geçimsizlik ve zina’ nedeniyle boşanma davası açmış, İstanbul Anadolu Aile Mahkemesi’ne verdiği dilekçede, Cengiz’in ilişki yaşadığı bir kadının üzerine Londra’da bir daire geçirdiğini iddia etmişti.
Mossack Fonseca’nın belgelerinde ayrıca Akkuyu Nükleer Santrali’nin yüzde 49 hissesini Rusatom’dan satın almak isteyen Mehmet Cengiz’in 2016’da Britanya Virjin Adaları merkezli bir danışmanlık şirketiyle anlaşma imzaladığı ve şirkete bunun için 15 milyon dolar ödemeyi taahhüt ettiği yer alıyordu. Ancak hisse alımı gerçekleşmedi.
Cengiz, DW Türkçe’ye Panama Belgeleri sızıntılarında adının geçtiği şirketlerle şu anda ilgisinin olmadığını ifade etti.
MEFA Cengiz dışında kullandığı bir offshore şirketi daha olduğu bilgisini veren Cengiz, yurt dışındaki şirket ya da taşınmazlarını Türk makamlarına bildirmekle ilgili yasal bir zorunluluğu olmadığını vurguladı.
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz?