M Çiçeği Salgını Uluslararası Öneme Sahip Halk Sağlığı Acil Durumu
Giriş
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom, M çiçeği virüsünün uluslararası yayılma potansiyeli nedeniyle Acil Durum Komitesi’ni topladı.
Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ndeki Durum
Adhanom, M çiçeği virüsünün Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde 10 yıldan uzun süredir görüldüğünü ve vaka sayısının istikrarlı bir şekilde arttığını belirtti. 2023’te önemli bir artış yaşandığını ve bu yıl Afrika ülkelerinden bildirilen vaka sayısının geçen yılın toplamını aştığını, buna bağlı 524 ölüm kaydedildiğini vurguladı.
“1b Türü” Virüsün Yayılması
Geçen yıl Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde ortaya çıkan “1b türü” virüsün hızla yayıldığını ve komşu ülkelerde tespit edildiğini belirten Adhanom, bu durumun Acil Durum Komitesi’ni toplama kararının başlıca nedenlerinden biri olduğunu kaydetti.
Vakalar Diğer Ülkelerde de Görülüyor
Temmuzda Burundi, Kenya, Ruanda ve Uganda gibi Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ne komşu ve daha önce M çiçeği vakası bildirmeyen ülkelerde de yaklaşık 90 vaka bildirildiğini anımsatan Adhanom, salgının tek bir türe odaklanmadığını belirtti.
Etkilenen Ülkelerle İşbirliği
DSÖ, salgınları anlamak ve ele almak için etkilenen ülkelerin hükümetleri, Afrika Birliği Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (Africa CDC), sivil toplum kuruluşları ve diğer ortaklarla birlikte çalıştığını kaydetti.
Müdahale Planı
DSÖ, gözetim, hazırlık ve müdahale faaliyetlerini desteklemek için 15 milyon dolar gerektiren bölgesel bir müdahale planı geliştirdi.
Aşı Önerileri
DSÖ uzmanları, M çiçeği için DSÖ tarafından listelenen ulusal düzenleyici kurumların yanı sıra Nijerya ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti gibi ülkeler tarafından onaylanmış iki aşı önerdi.
Afrika Birliği’nin Acil Durum İlanı
Africa CDC Genel Direktörü Jean Kaseya, M çiçeği salgınına ilişkin “Kıta Güvenliği Halk Sağlığı Acil Durumu” ilan ettiğini ve hükümetleri salgını önlemek için Africa CDC ile çalışmaya çağırdı.
Türkiye’de Durum
Sağlık Bakanlığı, henüz Türkiye’de M çiçeği vakasına rastlanmadığını ve ek tedbir ihtiyacı bulunmadığını açıkladı. Bakanlık, süreci takip ettiğini belirtti.
M Çiçeği Virüsü Hakkında
M çiçeği virüsü, kemirgen hayvanlardan veya enfekte olmuş bireylerden bulaşır. Döküntülerle temas, eşyaların kullanımı ve vücut sıvılarıyla temas bulaş nedenleri arasındadır. Hastalık, ateş, kas ağrısı, lenf bezlerinde şişlik ve ciltte su çiçeğine benzer kabarcıklara neden olur.
Prof. Dr. Balık’ın Değerlendirmesi
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Balık, M çiçeği virüsünün Afrika’da sürekli görülen bir enfeksiyon olduğunu ve son yıllarda insandan insana bulaşmaya adapte olduğunu belirtti. Virüsün, belli risk gruplarında yayılım gösterdiğini ve vakalarda hızlı bir artış olduğunu vurguladı. Ancak Türkiye için büyük bir risk oluşturmayacağını ifade etti.
İsmin Değiştirilmesi
DSÖ, “maymun çiçeği” ismini 2022’de ırkçılık ve ayrımcılık kaygısıyla “mpox” olarak değiştirmişti.
