Türkiye’nin depremsellik riski göz önüne alındığında, binaların güçlendirilmesi giderek daha önemli hale geliyor. Ancak beklenenin aksine, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), müteahhitlerin riskli binalar inşa etmesine yol açabilecek bir yasa teklifi hazırladı.
Teklif yasalaşırsa, müteahhitler 500 metrekareye kadar olan binalar için 2019 öncesinde olduğu gibi denetleme firmalarını seçebilecekler. 500 metrekarenin üzerindeki binalar için de müteahhitler önerilen iki yapı denetim firmasından dilediğini seçebilecek.
Eski Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, 2018’de mevcut yasanın önemini vurgularken, “Müteahhitler kendilerini denetleyecek yapı denetim firmasını seçiyor. Aralarında öyle bir ahbap-çavuş ilişkisi var ki, hiç kimse denetlemiyor.” demişti.
2019’da yasayı ilk kez uygulayan Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum ise “Bina kalitesini artırmak için yapı denetim sisteminin iyi işlemesi çok önemli. Getirilen en büyük yenilik, denetim zafiyetini ortadan kaldırmak.” ifadelerini kullanmıştı.
Ancak Yapı Denetim Kuruluşları Birliği, yasa teklifinin müteahhitlere yarar sağlayacağını ve inşaat denetimlerini aksatacağını belirterek tepki gösterdi. Eski başkanı Tekin Saraçoğlu, “Müteahhit daha çok kazanmak için, usta ve işçi de binayı hızlı bitirip yeni iş almak için binayı riske atabilir.” uyarısında bulundu.
Bu yasa teklifi, Türkiye’nin depremsellik riski altında olduğundan endişe yaratıyor. Müteahhitlerin denetleme firmalarını seçmelerine izin verilmesi, binaların depreme dayanıklılığını tehlikeye atabilir ve can kayıplarına yol açabilir.
