Dünyanın en fazla Müslüman nüfusuna sahip ülkesi Endonezya, Güneydoğu Asya’da Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) saldırılarının hedefindeki ülkelerden biri.
Malezya ve Singapur gibi Endonezya da 2015 yılında olası IŞİD saldırıları konusunda uyarılmıştı.
Ocak 2016’da Endonezya’nın başkenti Cakarta’nın kalbinde patlamalar ve silahlı saldırılar sonucu dört sivil hayatını kaybetmişti. Bu IŞİD’le bağlantılı ilk saldırılardı.
Dört saldırgan IŞİD’e bağlılık yemini eden Endonezya merkezli Jemaah Ansharut Daulah (JAD) isimli militan grubun üyesiydi.
O zamandan bu yana IŞİD Güneydoğu Asya’da cihatçı olmak isteyenler için bir çekim noktası haline geldi.
Cakarta saldırılarının ardından IŞİD Güneydoğu Asya’da propaganda faaliyetlerini arttırdı. Grup videolarında hükümetleri ve polisi tehdit etmek ve destekçilerine saldırı çağrıları yapmak için Endonezyalıları kullanmaya başladı.
2017’de Endonezya ordusunun başındaki General Gatot Murmantyo IŞİD’in ülkesindeki her bölgeye yayıldığını açıklamıştı.
Şimdiki radikaller, ya internetten ve cihatçı sitelerden öğrendikleriyle harekete yeni katılanlar ya da eski radikal hareketlerden geçen ama eski kuşakla çok bağı olmayanlar.
Endonezya’da 30’a yakın grubun IŞİD’e bağlılık yemini ettiği ve bunlardan bazılarının Güneydoğu Asya’da resmi bir IŞİD bölgesi kurmayı planladıkları da biliniyor.
Yüzlerce Endonezyalı da IŞİD saflarında savaşmak için Suriye ve Irak’a gitti.
Grubun en tepedeki liderleri öldürülmüş ya da yakalanmış olsa da IŞİD yanlısı hücreler hem ülke içinde hem dışında hala tehdit olmayı sürdürüyor.
JAD’ın lideri Aman Abdurrahman son 12 yıldır tutuklu olmasına karşın Endonezya’daki cihatçılar arasında kayda değer bir etkiyi yönetmeye devam ediyor.
Abdurrahman demir parmaklıklar ardındayken de takipçilerini terör faaliyetlerine teşvik etmek suçlamasıyla dava ediliyor. Analistler hapishanelerin IŞİD yanlısı militanların yetişmesi için iyi bir ortam olduğu kanısında.
Endonezya’da 2002 yılında 202 kişinin El Kaide militanlarının Bali’de bir gece kulübünün önünde düzenlediği intihar saldırısında ölmesinin ardından yetkililer aşırı gruplara baskınlar düzenlemeye başladı.
Bu süreçte önlemler arasında tutuklamalar, radikalleşmeye karşı programlar ve serbest bırakılan militanlar için farklı gelir kaynakları yaratma gibi adımlar yer aldı.
Bali saldırılarından bu yana Endonezya 800 militanı tutukladı ve 100’den fazlasını öldürdü. Ancak radikalleri ıslah etmeyi pek başaramadı.
Hapishaneden çıkan militanlar özellikle de savaş tecrübesi olanlar, cihatçıların arasına dönebiliyor.
Öte yandan polis, bilinen radikal militanları izleyerek bir kaç saldırıyı önlediklerini söylüyor.
En az 11 kişinin öldüğü Endonezya’daki son saldırı 2005 yılından bu yana gerçekleşen en ölümcül saldırıydı.
2005 yılında Bali’de intihar saldırısında 23 kişi hayatını kaybetmişti. 2009 yılında ise Marriot ve Ritz Carlton otellerine düzenlenen çifte saldırıda 9 kişi ölmüş ve pek çok kişi yaralanmıştı.