Deli Bal: Faydaları ve Tehlikeleri
Türkiye’nin Karadeniz bölgesi ve Nepal’in Hindikuş Himalaya dağları gibi belirli bölgeler, bu eşsiz balın üretim merkezleridir. Ayıları bile etkisiz hale getirebilen güçlü Deli Bal, sağlık yararları sunar, ancak aşırı tüketilmesi tehlikeli sonuçlar doğurabilir.
Karadeniz’de, arıcı Hasan Kutluata, çam ağaçlarından yayılan dumanın sakinleştirici etkisiyle arıların ürettiği Deli Bal’ı toplamaya devam ediyor. Bu balın benzersiz özelliği, grayanotoksin adı verilen doğal bir toksin içermesidir.
Fazla tüketildiğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bu toksin, balın içeriğinde, arıların beslendiği çiçeklere ve mevsime göre değişir.
MÖ 4. yüzyıla uzanan tarihiyle Deli Bal, Yunan askeri lideri Xenophon’un Trabzon civarındaki askerlerinin aşırı tüketimden sarhoş ve deli gibi davrandığına dair kayıtlarına konu olmuştur.
Günümüzde, Hasan Kutluata, ayılarla mücadele ederken yaşadığı tehlikeli deneyimleri anlatmaktadır. Ayıların bal kovanlarını yağmalamaya çalıştığını ve kendisini yaraladığını belirten Kutluata, “Ayılardan korksak da bu işi sürdürmeliyiz” diyerek bu hayvanlarla mücadeleye devam ettiklerini vurgulamaktadır.
Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), yüksek toksin içeriği nedeniyle Deli Bal’ın tüketilmesini önermemektedir. Mide bulantısı, kusma ve baş dönmesi gibi zehirlenme belirtilerine yol açabilir.
