Birleşmiş Milletler’in (BM) yeni bir raporuna göre, dünya liderleri kaynakları artırır ve insan haklarını güçlendirirse AIDS ortadan kaldırılabilir.
BM HIV/AIDS Ortak Programı (UNAIDS) raporunda, ülkelerin 2030 yılına kadar AIDS’i sona erdirme taahhütlerini yerine getirip getirmeyeceklerine karar verecekleri kritik bir noktada olduğu belirtiliyor.
Rapor, bu yıl dünya liderleri tarafından alınacak kararların milyonlarca insanın kaderini ve AIDS’in üstesinden gelinip gelinemeyeceğini belirleyeceğini vurguluyor.
Dünya genelinde HIV ile yaşayan 39,9 milyon kişiden 9,3 milyonu, yani yaklaşık dörtte biri yeterli tedavi görmüyor. Her dakika bir kişi AIDS’e bağlı nedenlerden hayatını kaybediyor.
Tedavide ilerleme kaydedilmesine rağmen, enfekte olmuş her dört kişiden biri hala tedaviye erişemiyor.
HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü), bağışıklık sistemine zarar veren bir virüstür. HIV’i taşıyanlar “HIV pozitif” olarak adlandırılır.
AIDS, HIV’in bağışıklık sistemini zayıflatmasından sonra ortaya çıkan hastalıktır. AIDS, HIV’in son aşaması olarak kabul edilir.
Liderler doğru kararlar alırsa, HIV ile yaşayan ve ömür boyu tedaviye ihtiyaç duyan insan sayısının 2050 yılına kadar yaklaşık 29 milyona düşeceği tahmin ediliyor.
Yanlış kararlar alınması halinde bu sayının 46 milyona yükseleceği öngörülüyor. AIDS tedavisi görenlerin sayısı 2010 yılında %47 iken bugün %75’e yükselmiştir. Tedaviye erişimdeki artış, 2010’dan bu yana AIDS’e bağlı ölümlerin yarıya inmesine yardımcı olmuştur. 2023 verilerine göre AIDS’e bağlı ölenlerin sayısı 1,3 milyondan 630.000’e düşmüştür.
UNAIDS İcra Direktörü Winnie Byanyima, “Dünya liderleri, halk sağlığını tehdit eden AIDS salgınını 2030 yılına kadar sona erdirme sözü verdiler. Ancak gerekli kaynaklara erişimi artırıp insan haklarını korurlarsa bu sözü tutabilirler.” dedi.
“Liderler milyonlarca hayat kurtarabilir, milyonlarca yeni HIV enfeksiyonunu önleyebilir ve HIV ile yaşayan herkesin sağlıklı, dolu dolu bir yaşam sürmesini sağlayabilir.” diye ekledi.
Bazı ülkeler yeni enfeksiyonların önlenmesinde ilerleme kaydederken, UNAIDS raporuna göre, Orta Doğu, Kuzey Afrika, Doğu Avrupa, Orta Asya ve Latin Amerika’da yeni enfeksiyonların sayısı artmıştır.
Eski Beyaz Saray sağlık danışmanı ve bulaşıcı hastalıklar uzmanı Dr. Anthony Fauci, “Ülkeler 2030 yılına kadar AIDS salgınını sona erdirmek için büyük ilerleme kaydediyor, ancak çabalarımızı yavaşlatabilecek zorluklar var.” dedi.
“Sürekli sesimizi duyurmak ve proaktif olmak için elimizden gelen her şeyi yapmalıyız. Başarısızlık bir seçenek değil. Hatta düşünülemez. Hep birlikte çalışırsak ortak hedefimize ulaşabiliriz.” sözleriyle ekledi.
