Çin’in en zengini Jack Ma’dan cömert teklif.
Çin’in en zengini Jack Ma’dan cömert teklif. Çin’in en zengin insanı Jack Ma üzerindeki hükümet baskısını azaltmak için finans devi Ant Group’un bir kısmını devlete vermeyi teklif etti.
Geçen aylarda Jack Ma Ant Group için dünyanın en büyük halka arzını yapmaya hazırlanıyordu fakat hükümeti eleştiren açıklamalar yaptığı için borsaya açılma planları devlet tarafından reddedilmişti.
Şirkete yakın kaynaklardan alınan bilgilere göre Ma, hükümet ile arasını düzeltmek için şirketinin bir kısmını Çin hükümetine vermeyi teklif etti. Konuya yakın kaynakların verdiği bilgilere göre Ma, Çin Merkez Bankası yetkililerine, “Ülkemin ihtiyacı varsa Ant’ın herhangi bir parçasını alabilirsiniz” dedi.
Jack Ma, hükümeti kızdıran konuşmasında yukarıda sözleri sarf etti.
Bu teklifin Ant’ın halka arzından önce yapılmasına rağmen Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in Ma’nın sözlerine olan öfkesinin geçmediği biliniyor.
Ma, Ekim ayında yaptığı bir açıklamada Çin hükümetini çok sert eleştirerek finansal olarak bir vizyon koymadıklarını belirtmişti.
Ant Group, merkez bankası yetkileriyle yaptığı görüşmenin içeriği hakkında bilgi vermedi. Konuya yakın kaynakların verdiği bilgilere göre Çin’in kamu bankaları Ant’ın bir bölümüne ortak da olabilir.
Peterson Institute’tan analist Martin Chorzempa’nın verdiği bilgilere göre daha önce Ma’nın kurduğu ödeme firması millileştirilerek bankalar arası ödeme şirketi haline getirildi.
Çin’de özel sektör ile devlet arasında zaman zaman gergin anlar yaşanıyor. Örneğin geçen yıl inşaat ve altyapı firması Wanda Group’un patronu Wang Jianlin’in borçları yüzünden bazı varlıkları sattırıldı ve şirketin kredi borçları ödettilirdi.
Sigortacılık devi Angbang’ın kurucusu Wu Xiaohui dolandırıcılıktan 18 yıl hapis cezası aldıktan sonra şirkete devlet el koydu.
Devletin şirketlerin üzerindeki eli bu kadar somut olmasına karşın Ma’nın kurucusu olduğu bir diğer şirket olan Alibaba ve WhatsApp benzeri anlık mesajlaşma uygulaması WeChat’in sahibi Tencent’e kamunun ciddi bir müdahalede bulunmaması dikkat çekiyor.
Hatta dönem dönem bu şirketlerin performansı hükümet üyeleri tarafından da medyada açık açık takdir ediliyordu.
Fakat özellikle internet üzerinden ödemeler ve para trafiği sıklaştıktan sonra bu firmalara da denetim yoğunlaştı. Tencent ve Alibaba’ya serbest piyasa kurallarının çok da geçerli olmadığı Çin’de rekabet soruşturması başlatılması dikkat çekti. Tencent ve Alibaba bu soruşturmaların çoğundan rakip oyuncuların piyasaya girmesine izin vermedikleri gerekçesiyle para cezası aldı.
Ulaşım ve enerji gibi alanlarda kamu dışında herhangi bir oyuncunun bulunmadığı Çin’de serbest piyasa ekonomisinin bir parçası olan tekelleşme soruşturması açılması uzmanlar tarafından dikkat çekici olarak yorumlandı.
Öte yandan şirketinin bir kısmını hükümet ile arayı düzeltmek için devlete vermeyi öneren Ma, 24 Ekim tarihinde hükümeti eleştiren konuşmasının ardından kamuya açık herhangi bir organizasyonda konuşma yapmadı ve köşesine çekildi.
Hükümet’in Ma’dan istediği asıl şey ise şirketleri üzerinden yapılan dijital ödemelere ait detaylı bilgiler. Hükümet zaman zaman Ant Group’tan bireylerin para transferlerine ilişkin bilgiler istiyor ve şirket bu istekleri reddedebiliyor. Devlet Başkanı Xi Jinping 1 milyar kişiye hizmet veren AliPay’in (Ma’ının dijital ödeme şirketi) bu kadar üyenin bilgisine sahip olmasından rahatsız.
Çin Merkez Bankası’nın elindeki banka müşterisi bilgisinden daha fazla verinin Ma’nın elinde olduğu ifade ediliyor. Devlet vatandaşlara bir kredi skoru verebilmek için (kredi çekilip çekilemeyeceğine karar verilen puan) Ant Group’un datalarına erişmek istiyor.
