CHP’li Karabat’tan ‘Halkbank’ta vurgun’ iddiası: 41.4 milyar TL kimlere aktı? CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat; Halkbank’ta teminat alınmadan kredi verildiğini ifade ederek, “riskli krediler üzerinden” vurgun yapıldığını iddia etti. Yaptığı açıklamalarla bazı örneklere de yer veren Karabat; “Sayıştay raporlarına göre YİK’lerin 2020’de Halkbank’taki büyüklüğü bir yılda yüzde 48.4 artarak 41.4 milyar TL oldu. Küçük bir esnaf borcunu geciktirse; hemen tepesine binen kamu bankaları AKP’nin sermaye gruplarına resmen esir durumda. Bu durum sürdürülemez. AKP sayesinde Halkbank kuruluş amacının dışına çıktı” dedi.
EKONOMİ – CHP’li Karabat’tan ‘Halkbank’ta vurgun’ iddiası: 41.4 milyar TL kimlere aktı? CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat, Meclis’te düzenlediği basın toplantısında, Halkbank’ın Sayıştay raporlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Karabat, “Halkbank’ta 3 milyar 297 milyon liralık kredi, teminat alınmadan verilmiş” dedi.
Halkbank’ın kuruluş amacı dışına çıkarak yaklaşık 114 milyar lira gayri nakdi kredi riski yarattığını ifade eden Karabat;
“Bankanın kuruluş amacına uygun 274,9 milyar liralık ticari kredi desteği verildiği göz önüne alındığında gayri nakdi risklerin ne ölçekte büyüdüğü ve bankanın amacı dışında kullanıldığı anlaşılmaktadır. Halkbank büyük projelere, büyük firmalara teminat mektubu tesis eden bir banka haline gelmiştir. Halkbank’ta 3 milyar 297 milyon liralık kredi, teminat alınmadan verilmiş. Halkbank’ın takipteki krediler rakamı 16 milyar 912 milyon lira, yaklaşık yüzde 20’si için teminat alınmamış. Burada görevi ihmal vardır, Teftiş Kurulunun suç duyurusu yapması gerekir. Bu kredileri kimlerin kullandıklarının ortaya çıkması gerekmektedir” şeklinde konuştu.
Karabat, Halkbank’ın kaynaklarını, doğru yere kullanmadığını savunarak, söz konusu açıklamalarının üzerine sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımlar ile Halkbank’ta vurgun yapıldığını iddia etti.
“Risk taşıyan, geri ödemesi sıkıntılı krediler Yakın İzlemedeki Krediler (YİK) olarak değerlendiriliyor. Sayıştay raporlarına göre YİK’lerin 2020’de Halkbank’taki büyüklüğü bir yılda yüzde 48.4 artarak 41.4 milyar TL oldu. Vurgun, riskli krediler üzerinden” diyen Karabat, “Halkbank’ta takipteki kredilerin brüt toplamı 16,9 milyar TL ve bunun yaklaşık yüzde 20’si, 3 milyar 297 milyon TL’si teminatsız krediden oluşuyor” diye yazdı.
Karabat,
“Bakkal bile borç verirken daha dikkatli olur ancak anlaşılıyor ki Halkbank yönetimi belirli kişilere sermaye akıtıyor” değerlendirmesinde bulundu.
“Halkbank’taki 41.4 milyar TL kimlere aktı?” diye soran Karabat, belge sunduğu açıklamalarının devamında, iddialarını şöyle sürdürdü:
“TürkTelekom’u hatırlayın. Hariri ailesine satılan şirket için Halkbank da kredi verdi. Bu krediler ödenmeyince Türk Telekom’un hisseleri tekrardan geri alındı. Halkbank’ın buradaki zararı gizleniyor. Halkbank’ta 2020 yılında en riskli ilk 200 kredinin toplam kredi alacakları içindeki payı yaklaşık yüzde 28’e tekabül ediyor.
En büyük 200 gayri nakdi kredi müşterisinin de toplam gayri nakdi kredisindeki payı 50 civarında. Asli amacı küçük esnaf ve KOBİ’leri desteklemek olan Halkbank’ın büyük firmaları desteklediği, asli amacından saptığı ortada. Sadece 3 firmaya YİK kapsamında aktarılan kaynak 6.1 milyar TL. Halkbank’ın riskli kredi verdiği 200 şirkete aktarılan kaynak da 27 milyar TL’yi aşıyor. Bu krediler de toplam riskin yüzde 76’sına tekabül ediyor. Tüm bu şirketler gizleniyor.
260 milyon dolar kredi verilen bir elektrik-inşaat şirketi borcunu ödemiyor ve 2 yıl ödemesiz 7 yıl taksitle borç yeniden yapılandırılıyor. Bu firmaya sürekli imtiyazlar tanınıyor. Banka yönetim kurulunun 28.09.2011 tarihli kararında başka bir firmadaki riske işaret edilmiş. Ancak sonraki Halkbank yönetimi bu firmaya 450 milyon dolar nakdi, 40 milyon dolar gayri nakdi limit tahsis etmiş. Borç sonra yine yapılandırılmış.
Bir başka örnek. 2018 yılında yönetim kurulu kararı ile turizm otelcilik alanında faaliyet gösteren bir firmaya 400 milyon TL ve sonrasında 500 milyon TL kredi limiti tanımlanmıştır. 15.10.2020 itibarıyla toplam 601 milyon TL takip alacak vardır. 29.04.2020 tarihli yönetim kurulu kararıyla ise 5 yıl anapara ve faiz ödemesi olmak üzere 15 yıl vadeli olarak yapılandırmaya gidilmiş. Üstelik Euro bazında alınan kredi TL bazında yapılandırılıyor. 122 milyon TL’lik borç da silindi. Bu tarihe kadar hiçbir tahsilat yapılmadığı halde borcun yapılandırılması, euro borcun TL bazında yapılandırılması, uzun vadeye yayılması ve borcun beşte birinin silinmesi Bankacılık Kanunu ve Türk Ceza Kanunu açısından suç teşkil etmektedir.
Başka bir vurgun. Banka yönetim kurulunun 21.01.2020 tarihli kararında 2009’daki bedeli 10.3 milyon TL olan içinde akaryakıt ve LPG istasyonunun olduğu bir gayrimenkule aradan geçen 11 yıla rağmen 6.7-7 milyon TL arasında bir fiyat biçildi. Söz konusu taşınmaz 2020 yılında 10.5 milyon TL’ye satıldı. Neden bu fiyata düşürüldü ve kime satıldı? Eminim Halkbank yönetimi bizi aydınlatacaktır.
Küçük bir esnaf borcunu geciktirse hemen tepesine binen kamu bankaları AKP’nin sermaye gruplarına resmen esir durumda. Bu durum sürdürülemez. Halkbank’ın kuruluş felsefesine dönmemiz gerekiyor. AKP sayesinde Halkbank kuruluş amacının dışına çıktı.
114.5 milyar liralık gayri nakdi risk yarattı. Bunun da 100.8 milyar TL’sini teminat mektupları oluşturuyor.Bankanın kuruluş amacına uygun 274.9 milyar TL’lik ticari kredi desteği verildiği göz önüne alındığında gayri nakdi risklerin ne ölçekte büyüdüğü ve bankanın amacı dışında kullanıldığı anlaşılmaktadır.”