Önce Endonezya sonra Etiyopya’da 737 Max 8 tipi yolcu uçağını düşmesi sonucu toplam 346 kişi hayatını kaybetmişti. Bu gelişmeler sonrası tüm dünyadan ambargo yiyen Boeing şirketi, flaş bir adım atarak 737 Max 8’deki tartışmalı yazılımı güncelleme kararı almıştı. Tartışmaların ortasındaki şirketi zora sokacak yeni bir gelişme yaşandı.
AMERİKALI PİLOTLARDAN DEHŞETE DÜŞÜREN ŞİKAYETLER
The Dallas Morning News’e konuşan Amerikalı pilotlar, 8 ay önce o yazılım ve 737 Max 8 tipi için şirketi nasıl uyardıklarını anlattı.
Etiyopya kazası olmadan önce Max 8 hakkında, Ekim ve Kasım aylarında en az beş şikayetin yapıldığı bildirildi. Çoğu, otomatik pilot veya uçağın kalktıktan kısa süre sonra düşmesiyle ilgili olan şikayetlerde bulundu.
BİRİNCİ PİLOT: BÖYLE BİR UÇAĞI PİLOTLARA “UÇURUN” DEMEK MANTIKSIZ
Bir pilot Max 8’in uçuş kılavuzunun “yetersiz” olduğunu şikayet etti. Pilot, “Üreticilerin, Federal Havacılık Kurulu’nun (FAA) ve havayollarının daha öncekilerden oldukça karmaşık sistemlere sahip olan bir uçağı; yeteri kadar eğitmeden, geçerli kaynakları sağlamadan ve nitelikli dokümanı anlatmadan pilotlara uçurmasının mantıksız olduğunu düşünüyorum” diyerek, karakteristik artış sistemi ya da MCAS manevraları hakkında yeterli talimatın olmadığını söyledi.
İKİNCİ PİLOT: OTOMATİK PİLOT DEVREYE GİRİNCE 2-3 SANİYE SONRA UÇAK AŞAĞI DÜŞÜYOR
Şikayetlerin çoğunda pilotlar, kalkış sırasında uçağın burnunun aşağıya indiğini belirtti. Konu ile ilgili bir pilot, “Otomatik pilotun etkinleştirilmesi sonrasında 2-3 saniye içinde uçak aşağıya düşüyor” dedi. Ancak otomatik pilottan çıkıldığı takdirde uçağın yükselmeye devam edebildiğini söyledi.
Şikayette bulunan pilotlardan biri de, “Biz kalkış süresini düşündük ve bende uçuş profilini ve otomasyon sistemimizi gözden geçirdim. Ama uçağın düşmesi ile ilgili herhangi bir sebep bulamadım” dedi.
İŞTE BOEİNG’İN GELİŞTİRDİĞİ O TARTIŞMALI YAZILIM
Boeing, Avrupalı rakibi Airbus’ın orta mesafede daha verimli yakıt kullanan A321 model güncellemesine karşı geliştirdiği 737 Max modellerinde, uçak motorunu daha etkin hale getirmek için daha büyük bir motor inşa etmişti. Yeni motorun idaresi için de yeni bir uçuş kontrol yazılımı geliştirilmişti. Söz konusu yazılımın “kontrol yasası” adı verilen otomatik pilot aktifken pilotların müdahalesini devre dışı bırakan bir sistem içerdiği biliniyor.
