Yatırımcı ‘ya Çalım; GESAN, ESENBOGA, NATUREL!
EKONOMİ – Yatırımcı ‘ya Çalım; GESAN, ESENBOGA, NATUREL! 2023 yılı BİST yatırımcısının dalgalarla boğuşurken, gemisini sağ salim limana ulaştırma gayreti ile geçiyor. Bu dönem de uluslararası piyasalarda yaşanana durgunluk,8.şubat depremi, seçim, Rusya-Ukrayna ve en son Hamas -İsrail gerginliği ile artan dalga boyu ile uğraşan yatırımcı açısından SERMAYE PİYASASI KURULU tarafından alınan kararlar alkış almaya devam ediyor. Öncelikle finansmana erişim sorunu olan firmaların ‘’Piyasa Dinamiklerine’’ uyumlu Halka Arz İzinleri, Piyasa Bozucu eylemlere yönelik alınan tedbirler, PYŞ düzenlemeleri ve PÖİP ile ilgili çalışmalar, sosyal medya tuzaklarına yönelik tedbir ve kararlar vs.
Halka arzlar, ‘’likide sıkıntısına’’ yönelik endişeler ile eleştirilse de SERMAYE Piyasa’nın önceliğinin; kaynak sağlam fonksiyonu olduğu unutulmamalıdır. Yatırımcı Bankacıya parasını verir, ancak bankacının bu parayı hangi şirkete verdiğini bilmez oysa, Sermaye Piyasasında parasını doğrudan şirkete verir nasıl mı??İzahnamesine bakarak. Bir başka ifade ile ‘’izahname’’ yatırımcı ile kaynağı kullanan şirket arasında bir akittir. ParaMedya ve karıncalar ‘’Halka Arz’’larda yaşanan Değerleme ve Satış problemi oldukça detay incelenmiş ve kamuoyu ile paylaşılmıştı. Özellikle; halka arzın zarureti kabul edilirken ,modelin manipülasyon alt yapısına uygun oluşturduğu ve modelin de facto içerden bilgi ögrenme şansına sahip kişilerin ittifakı ile sağlandığı anlatılarak, Halka Arz sonrası 10_11 tavan yapan hisselerde ‘’patron ütüldü mü’ ’halka arz harçlığı’’ ‘’Dolly izahname’’ vb. başlıkları altında yatırımcıları bilgilendirmek amaçlı analiz edilmişti, ve ikincil piyasa da manipülatif ve insider kaynaklı sürecin önemli yatırımcı mağduriyeti doğuracağı :Halka arz ‘’goy goy’’cularına rağmen gündem de tutulmaya çalışılmıştır.
Fakat birincil piyasa işlemlerindeki ayağa takılan hususlar da detay çalışma yapılanmıştır. ’Makul şüpheler üzerinden Malum ilişki ‘’analizi yapılırken sosyal medyada Aracı kurumlardan çok daha yoğun ‘’halka arz harçlık’ ’faydasını anlatan, çok takipçili, iyiniyetli analizlerin baktıkları iki kriteri aşmak mümkün olmamıştır!
‘’Dolly izahname’’den,’’mali tablo analiz’’ ve değerleme yanlışlıkları hakkın da ne kadar yazsak da ‘’bilgi’ ’bazlı yatırım yerine ‘’goy goy’’ bazlı yatırım dikkate alınınca ve da arzın büyük bir kısmı ‘’imtiyaz sahiplerine’’ verilince kimsenin karıncaları kaale almadığı bir halka arz furyası yaşandı. Hatta halka arzı takip eden yıl bilançolarında finansal yatırımlar içindeki hisse senetlerini görünce ‘’makul şüphe’’ler arttı, sanki halka arzlar şirket sahiplerine tahsis edilmiş gibi garip garip düşünceler beynin kıvrımların da dolaşmaya başladı. Ancak araştırması bizi aşar, ama şüphe pozitif bilimin temeli işte. Makulden Malumu aramaya devam.
Ve Sermaye Piyasası Kurulu 3.11.2023 tarihli kurul kararında muhteşem bir karara imza attı. Bir önceki dönem de görev yapan, tartışmalı kararlara imza atan Kurul yönetimi zamanı da halka arzlarından GESAN ve ‘’Matruşka Halka Arz ‘’ örneği ESENBOGA, NATUREL Enerji ye, yatırımcıdan toplanan paraların amacı dışında kullandığını tespit etti ve toplamda yaklaşık 6.300 bin TL ceza kesti. Özetle, yatırımcıya verdikleri ‘’bilgi’’ yanıltıcı çıktı. Nasıl kandırmışlar;
-GESAN Enerji
-ESENBOGA ve NATÜREL enerjinin de;
Fon kaynakları, belki de daha sonra halka açılan iştiraklerin ‘’Halka Arz ‘’hazırlığında kullanılmıştır. Kibariye’nin dediği gibi ‘’kim Bilir, Kim Bilir’’
Yani ‘’Dolly’’’ izahname derken bile yanılmışız, değerlemedeki sapmaları yazarken bile yanılmışız ,yatırımcı ile şirket arasın da bir ‘’sözleşme’’ olan izahname ve eki ‘’fon kullanım tablosunda ‘’kaynakları nasıl kullanacağını belirtiyorsun’ ’gelecek kaynak ile projeksiyon yapıyorsun, projeksiyonlardan firma değeri buluyorsun, yatırımcıda bunlara inanıp para veriyor .Aslında olması gereken bu da ister piyasa oyuncusu ister küçük yatırımcı olsun buna bakmıyor ki ‘’imtiyaz’’lı olan ‘’manipülatif’ ’kar peşinde küçük yatırımcı da ‘’harçlık’ ’peşinde olunca ‘’yatırımcı denetimi’’ ‘’mağdur’ yatırımcı gözyaşlarına kalıyor, özetle yatırımcı büyüğü, küçüğü bu izahname ne demiş, ne dememiş ilgilenmez iken ,SPK hesabı sormuş ve yatırımcıyı kandırdın demiş
Yine ‘’kırık cam teorisi’’ ile final yapalım. Teori’ ’Bir kere kural çiğnersen devamı gelir ve suç suçu getirir ‘’anlayışını açıklarken, kuralsızlık daha fazla kuralsızlığı getiriyor. Piyasaların sağlıksız olduğuna yönelik inanç yüzünden, toplumun kural çiğneme eğilimi artıyor, düzeni ilk bozan şey domino taşına dokunduğunuzda diğer taşlarında devrilmesini engelleyemiyorsun.
Sermaye Piyasası Kurulu Pazar, ürün ve kuramlarda kırık camları tamir etmeye çalışmakta, SPK yönetimi çok doğru kararlarla bunu yerine getirmekte ve kuralsızlığın hâkim olmasına engel olmaya çalışmaktadır.
Kaynak: Para medya/ Metin Yüksel
Gelişmelerden zamanında haberdar olmak istiyor musunuz?