Pezeşkiyan’ın zaferi İran’a değişim getirecek mi?

İran’da Azeri Türk Cumhurbaşkanının Zaferi ile Karışık Umutlar

İran’da tek reformcu aday olarak seçime katılan Azeri Türk Mesud Pezeşkiyan, zaferini ilan ederek ülkenin yeni Cumhurbaşkanı oldu. Bu gelişme, değişim bekleyen kitlede karışık duygular yarattı.

Pezeşkiyan’ın zaferi için düzenlenen konuşmasında rejime olan bağlılığını vurgulaması, halkta soru işaretleri oluşturdu. Daha önce başörtüsü ve Batı ile ilişkiler konusunda ılımlı açıklamalar yapan Pezeşkiyan, değişim umutlarını körüklese de yeni dönemde gerçekleşecek köklü değişikliklere dair şüpheler mevcut.

Muhafazakar rakip Said Celili’yi geride bırakarak birinci olan Pezeşkiyan’ın zaferi, seçime katılım oranını artırma ve Batı’dan uzaklaşma sürecini yavaşlatma amacıyla dini lider Ayetullah Ali Hamaney’in bir hamlesi olarak yorumlandı. Hamaney, Pezeşkiyan’ı kutlayarak onun ölen muhafazakar selefi İbrahim Reisi’nin yolunu izlemesini talep etti.

Analistler, Pezeşkiyan’ın zaferinin özellikle gençler ve kadınlar için umut verdiğini, ancak ülkede geniş çaplı bir değişim beklemek için erken olduğunu vurguluyor. Zira İran’da Cumhurbaşkanının yetkileri sınırlı ve kararlar karmaşık bir yönetim mekanizmasıyla alınıyor.

Londra merkezli Chatham House Orta Doğu programı Direktörü Sanam Vakil, Pezeşkiyan’ın muhafazakarların desteğini alması gerektiğini vurgulayarak, ekonomik konular dışında bağımsız hareket alanının sınırlı olacağını belirtti. Vakil, ekonomi alanında ilerleme için ABD ile yaptırımları hafifletmek amacıyla müzakerelere ihtiyaç olduğunu da ifade etti.

Orta Doğu uzmanları, Pezeşkiyan döneminde dış politikada ciddi bir yön değişikliği beklemiyor. Uluslararası Kriz Grubu İran Programı’nın başındaki Ali Vaez, ABD’de başkan değişiklikleri arasındaki politik farklılıkların İran’da cumhurbaşkanı değişiklikleri arasındaki farklılıklardan daha büyük olduğunu, ancak yine de bu farklılığın önemsiz olmadığını söyledi.

Pezeşkiyan’ın seçim zaferi, İran’ın geleceği konusunda hem umutlar hem de soru işaretleri yarattı. Ülkenin ekonomik ve siyasi zorlukları devam ederken, yeni Cumhurbaşkanının değişim isteklerini karşılayıp karşılayamayacağı zamanla görülecek.