Türkiye, vergilerdeki adaleti artırmak amacıyla önemli bir vergi reformu paketi üzerinde çalışmaktadır. Bu paketin en dikkat çekici yönlerinden biri, gelirlerini düşük göstererek lüks bir yaşam sürenlerin tespit edilmesi ve bu kişilerden izahat istenmesidir.
Vergi reformu taslağı, Maliye Bakanlığı’nın risk analizleri sonucunda, gelir beyanları ile harcamaları arasında %20’den fazla uyumsuzluk tespit edilen mükelleflerden “Özel Gider (Harcama) Bildirimi” isteyeceğini öngörmektedir. Bu bildirimde, mükellefler, söz konusu farkı açıklamakla yükümlü olacaklar. Aradaki farkı makul bir şekilde açıklayamayan mükellefler, bu fark üzerinden vergi ödeyeceklerdir.
Özellikle lüks harcamaları izah edilemeyen mükellefler hakkında vergi incelemeleri başlatılması beklenmektedir. Bu incelemelerde, mükelleflerin hesap kartları incelenerek harcamalarının ve gelirlerinin karşılaştırılmasıyla tutarsızlıklar ortaya çıkarılacaktır.
Özel Gider Bildirimi uygulaması, ABD, İtalya ve Batı Avustralya gibi ülkelerde başarılı bir şekilde uygulanmaktadır. Bu uygulamanın amacı, servet, harcama ve gider düzeylerinin gelir düzeyi ile uyumsuz olduğu durumlarda, mükelleflerin bu uyumsuzluğu açıklamalarını sağlamaktır. Uyumsuzluk sonucu ortaya çıkan farkların vergiye tabi tutulmasının yanı sıra, bu farklar mali suçlarla mücadele birimlerinin de ilgi alanına girmektedir.
Vergi reformu taslağı uyarınca, risk analizi sonucunda gelirleri ile harcamaları arasında %20’den fazla uyumsuzluk tespit edilen mükellefler Özel Gider Bildirimi vereceklerdir. Bu bildirimde açıklanamayan fark tutarları, arızi kazanç olarak kabul edilerek Gelir Vergisi’ne tabi tutulacaktır.
Vergi reformu paketi, lüks gayrimenkul alımı, pahalı eğitim harcamaları gibi lüks harcamaları da mercek altına alacaktır. Maliye Bakanlığı, mükelleflerin harcama ve gelirlerini içeren özel hesap kartları oluşturacak ve bu kartlar aracılığıyla lüks harcamaların gelirlerle uyumluluğu denetlenecektir.
Vergi reformu paketi, vergi sistemindeki adaleti artırmayı amaçlayan önemli bir adımdır. Gelir-harcama uyumsuzluğu kontrolü, gelirlerini düşük göstererek vergiden kaçınmaya çalışanların tespit edilmesinde ve bu kişilerin adil bir şekilde vergilendirilmesinde etkili bir araç olacaktır.
