Sabırsızlığın nedenlerini beklenti içinde olma, denetimi elde tutma isteği, takdir görme isteği ve doğuştan getirilen kişilik yapısı olarak sıralayan uzmanlar, sabırsızlığın insanların bağlarına, iş performanslarına, sıhhatlerine ve ömür kalitelerine ziyan verebildiğini söylüyor.
Uzman Klinik Psikolog Uluğ Davet Beyaz, sabırsızlığın bir şeyin olmasını yahut bir şeyi elde etmeyi çok istemek, lakin bunun için gerekli süreyi beklemeye tahammül edememek olarak tanımlanabildiğini belirterek, sabırsızlığın insan psikolojisine tesirleri hakkında bilgi verdi.
Sabırsızlığın insanların ruhsal ve duygusal durumlarını olumsuz istikamette etkileyebilen bir his olduğunu kaydeden Beyaz, “Sabırsız beşerler ekseriyetle gerilimli, öfkeli, hayal kırıklığına uğramış, mutsuz ve doyumsuz hissedebiliyor. Sabırsızlık, birebir vakitte insanların münasebetlerine, iş performanslarına, sıhhatlerine ve hayat kalitelerine de ziyan verebiliyor.” dedi.
Sabırsızlığın ruhsal ve duygusal temelleri ortasındaki nedenlere işaret eden tabip bunların; beklenti içinde olma, denetimi elde tutma isteği, takdir görme isteği ve doğuştan getirilen kişilik yapısı olarak sıralanabildiğini söyledi. Beyaz, sabırsızlığın altında yatan nedenler ve tetikleyici faktörlere de değinerek, şunları kaydetti:
“Teknolojinin gelişmesiyle birlikte beşerler hayatlarının pek çok alanında süratli ve kolay erişim imkanına sahip oldular. Bu durum insanların beklenti ve ödül isteklerini artırırken, denetim ve sabır yeteneklerini azalttı. Örneğin, internet üzerinden anında bilgi alabilen yahut alışveriş yapabilen bir kişi, gerçek hayatta tıpkı süratte sonuç alamadığında sabırsızlanabilir. Gerilimli durumlar insanların ruhsal ve duygusal istikrarlarını bozabilir. Gerilim, insanların daha gergin, telaşlı, sonlu ve öfkeli olmalarına neden olabilir. Bu hisler da sabırsızlık hissini tetikleyebilir. Beşerler çoklukla etraflarındaki insanların beklenti ve kıymet yargılarına ahenk sağlamak isterler. Bu nedenle, toplumsal baskı altında olan beşerler daha fazla muvaffakiyet, memnunluk, zenginlik yahut hoşluk arayabilirler. Lakin bu amaçlara ulaşmak için gerekli müddet ve efor gösterilmediğinde sabırsızlık duygusu oluşabilir.”
STRES SABIRSIZLIĞIN HEM NEDENİ HEM DE SONUCU
Sabırsızlığın, gerilimin hem bir sonucu hem de bir nedeni olabildiğini tabir eden Beyaz, “ dedi.
Sabırsızlık ve gerilim, insanların ilgilerine, iş performanslarına, sıhhatlerine ve ömür kalitelerine de ziyan verebileceğine dikkat çeken Beyaz şöyle devam etti: “Daha kolay tartışmaya girme ve çatışma yaşamalarına tesir edebilir. Sabırsızlık, öteki duygusal yansılarla de ilişkilidir. Çoklukla öfke, kızgınlık yahut sonluluk üzere negatif hislerle birlikte görülüyor.”
SABIRSIZLIK BAZEN OLUMLU HİSLER DA ORTAYA ÇIKARIYOR
Sabırsızlığın neden olduğu olumsuz hisleri anlatan Beyaz, “Sabırsız beşerler daha kolay öfkelenebilir yahut sinirlenebilirler. Bunun dışında telaş, kaygı yahut endişe üzere hislerle da alakalıdır, daha çok kaygılanmaya yahut endişelenmeye sebebiyet verebilmektedir. Ayrıyeten sabırsızlık bazen de heyecan, coşku yahut merak üzere müspet hislerle da ortaya çıkabiliyor.
Genellikle korku, gerilim, depresyon, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), obsesif kompulsif bozukluk (OKB), bipolar bozukluk, borderline kişilik bozukluğu üzere bozuklukların belirtileri ortasında yer alabiliyor. Sabırsızlık, bu bozuklukların nedeni olmasa da onları tetikleyebiliyor yahut şiddetlendirebiliyor. Sabırsızlık hissinin altında yatan ruhsal meselelerin tespit edilmesi için bir psikiyatriste başvurmak gerekir. Psikoterapi de danışanın sıkıntılarını anlamasına, his ve fikirlerini söz etmesine, davranışlarını değiştirmesine ve baş etme marifetlerini geliştirmesine yardımcı olur. Ayrıyeten hayat üslubu değişiklikleri de sabırsızlığın tedavisinde değerli. Danışanın sağlıklı beslenmesi, nizamlı antrenman yapması, uyku tertibine dikkat etmesi, alkol ve husus kullanımından kaçınması, gerilim idaresi teknikleri öğrenmesi ve hobiler edinmesi sabırsızlık hissini azaltmaya ve ruh sıhhatini güzelleştirmeye katkı sağlayabiliyor”
SABIRSIZLIK SORUN ÇÖZME MARİFETLERİNİ ZAYIFLATIYOR
Sabırsızlığın iş ve bağlar üzerinde olumsuz bir tesire sahip olduğunu tabir eden Beyaz, “Sabırsızlık, kişinin kendisi, etrafı ve maksatları ortasında uyumsuzluk yaşamasına neden olabiliyor. Sabırsızlık, tıpkı vakitte kişinin irtibat, iş birliği, sorun çözme, yaratıcılık ve esneklik üzere maharetlerini de zayıflatabiliyor.” diye konuştu.
Sabırsızlığın toplumsal ve mesleksel hayat üzerinde olumsuz sonuçları olduğunu da belirten Beyaz, “Sosyal ömürde sabırsızlık, kişinin irtibat ve bağlarını bozabilir. Oburlarının his, fikir ve gereksinimlerine karşı duyarsızlığa sevk edebilir ve daha kolay tartışma yaşama, çatışma yahut arbedeye neden olabilir. Diğerlerine güvenmekte yahut bağlanmakta zorlanmaya; yalnızlık, reddedilme yahut terk edilme üzere hislerle baş etmekte zahmet yaşamaya da sebep olabilir.” dedi.
Mesleki hayatta sabırsızlığa bakıldığında kişinin iş performansını ve mesleğini olumsuz istikamette etkileyebildiğini kaydeden Beyaz, “Sabırsızlık bireyin iş arkadaşlarıyla, müşterileriyle yahut yöneticileriyle irtibat yahut iş birliği kurmalarında zorlanmaya neden olur. Ayrıyeten, iş değişimlerine yahut işten ayrılmaya da neden olabilir. Mevcut işte devam ederken de iş gerilimi, tükenme yahut iş tatminsizliği üzere meselelerin yaşanmasında tesirli olabilir” formunda konuştu.
SABIRSIZLIKLA BAŞA ÇIKMAK İÇİN ŞAHISLAR NELER YAPABİLİR?
Farkındalık kazanmak, bireylerin kendilerini ve etraflarını daha düzgün tanımasına ve anlamasına yardımcı olabilir. Farkındalık kazanmak, insanların sabırsızlık nedenlerini ve tetikleyicilerini fark etmelerine ve bunlarla baş etmelerine imkan sağlar. Yavaşlamak, insanların hayatın tadını çıkarmasına ve anın keyfini sürmesine yardımcı olabilir. Dinginleşme gayreti insanların beklenti ve ödül isteklerini azaltırken, denetim ve sabır yeteneklerini geliştirebilir. Bunun için meditasyon, yoga, tabiat yürüyüşü yahut hobiler üzere aktiviteler yapılabilir. Sakinleşme ve rahatlamada nefes idmanları epeyce yardımcı olabiliyor. Bunu yaparken odaklanmaya çalışmak ve derin nefesler almak değerli. Nefes almak, insanların gerilim düzeylerini düşürürken, sabır düzeylerini artırıyor. Vakte bırakmaya çabalamak, bireylerin hayatın akışına güvenmesine ve her şeyin bir vakti olduğunu kabul etmesine yardımcı olabilir. İnsanların sabrını ödüllendirecek sonuçlar elde etmesine imkân tanır. Vakte bırakmak için itimat, umut ve inanç üzere hisler beslenmeli. Tüm bunların dışında da ruhsal danışmanlık yahut terapi üzere hizmetlerden yararlanılabilir.
