İzmir’de iki gence ölüm getiren özelleştirme

İzmir’de elektrik akımına kapılan iki kişinin ölümüne ilişkin soruşturmada gözaltı kararı sayısı 34’e yükseldi.

Faciaya ilişkin bilirkişi ön raporunda besleme devresine ait kablonun yağmur tahliye mazgalın altına sıkıştığı ve yalıtımının zedelendiği, ölümlere bu bölümdeki faz toprak arızasının neden olduğu belirtildi.

Bir taraftan elektrik dağıtım şirketi GDZ Elektrik, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İZSU’yu suçlarken belediye ise tam aksi yönde şirketin sorumluluğuna dikkat çekti.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay yaptığı açıklamada kabloların üzerinde 2 farklı noktada onarım gerçekleştirildiğini ve GDZ Elektrik A.Ş.’ye ait elektrik hatlarının yapım tekniğine aykırı olarak zeminden 23 santimetre aşağıda döşendiğini söyledi.

Konuyla ilgili SÖZCÜ’ye konuşan Elektrik Mühendisleri Odası Başkanı Mahir Ulutaş, genel olarak dağıtım şebekelerinin denetimsizliğinin bu facialara yol açtığından bahsederek “Teknik bilgi eksikliği, test ölçümlerinin yapılmamış olması ve en önemlisi başı boşluğun yol açtığı bir facia” dedi.

Ulutaş, “Özelleştirmeyle beraber kurumsal hafıza yok edildi” diyerek, “Bugün mühendisler asgari ücret seviyesinde maaş alıyor. Taşeronlaşma alabildiğine artmış durumda. Bunun sonuçlarını her yerde yaşıyoruz. Diyarbakır’da, Isparta’da, İzmir’de.” dedi.

Ulutaş, son olarak çözümün kamulaştırmadan geçtiğini fakat bunun da tartışılarak, doğru bir şekilde yapılması gerektiğini vurguladı.

Uzmanların hepsi elektrik dağıtım şirketlerine ve özelleştirmeye dikkat çekiyor. GDZ Elektrik firması da İzmir ve Manisa’da 2013 yılından beri faaliyet gösteriyor.

Türkiye’de 21 elektrik dağıtım bölgesi var. Buralarda faaliyet gösteren firmalar da Cengiz, Kolin, Limak, EnerjiSa gibi firmalar.

Özelleştirme sürecinin 2014’te tamamlanmasıyla tüm bu bölgelerde TEDAŞ sadece denetim görevini yürütüyor.

Bir taraftan faciada sorumluluğu olan GDZ Elektrik Yatağan ve Çatalağzı termik santrallerinin de işletmecisi.

Özellikle Yatağan’daki santral lisansa sahip olmadan faaliyet göstermesi, kapatılma kararı, ÇED muafiyeti, geçici işletme izni gibi konularla gündeme geldi.

Yönetiminde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın damadı Berat Albayrak’ın bakanlığı döneminde ETİ Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne getirilen Yaşar Elmas Bostancı yer alıyor.

Bostancı aynı zamanda AKP’li eski bakanlar Selma Aliye Kavaf ile Sema Ramazanoğlu’nun da kardeşi.

Özelleştirme tüm vatandaşların faturalarına da yansıyor. Yakın zamanda dağıtım şirketlerine aktarılan dağıtım bedeline yüzde 58,9 oranında zam yapıldı.

Faturanın yüzde 65,9’unu da dağıtım bedeli oluşturuyor. Devasa teşviklere rağmen, elektrik dağıtım şirketleri elektrik iletimini gerçekleştiren TEİAŞ’a olan borçlarını dahi ödemiyor.

Diyarbakır’da yangına sebep olduğu ortaya çıkan elektrik akımına dair Dicle EDAŞ’la ilgili soruşturma devam ederken Isparta’nın günlerce elektriksiz kalmasına neden olan, Cengiz ve Kolin ortaklığıyla yönetilen şirkete sadece 18 milyon TL ceza verildi.

Elektrikte özelleştirmenin tarihçesi:

1970 – Türkiye Elektrik Kurumu kuruldu 1993 – TEDAŞ faaliyet başladı 2004 – Türkiye 21 dağıtım bölgesine ayrıldı 2004 – TEDAŞ özelleştirme kapsamına alındı 2013 – Tüm bölgelerin özelleştirilmesiyle TEDAŞ’ın hizmet görevi sona erdi 2014 – Özelleştirmelerin tamamından 12 milyar dolar gelir elde edildi.