Herkes bunu konuşuyor! Bakan ‘İptal hakkı var’ dedi. Koronavirüs dünya turizmini tehdit etmeye devam ederken, daha önceden paket tur alan ya da tatil planı yapanlar bu süreçte seyahatlerini erteleme yoluna gidiyor.
6 – 10 Nisan arası okulların ikinci ara tatili için plan yapanlar da salgının yayılması durumunda iptal yollarını araştırıyor.
Önceki gün Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın koronavirüs salgınının turizmde ‘mücbir sebep’ sayılabileceği ve bu kapsamda tüketicinin paket turları iptal etme hakkı bulunduğunu ifade etmesi sektörde ve tüketiciler arasında tartışmalara neden oldu.
Acenteler, ‘mücbir sebep’ için olağanüstü durumların oluşması gerektiğini, bu kapsamda sadece kapıların kapatıldığı ve yüksek risk tespit edilen ülkelere karşı mücbir sebep uygulamasının yapılabileceğini kaydetti.
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği’nden (TÜRSAB) yapılan açıklamada, “Sınırı kapatılmış veya koronavirüsü nedeniyle yüksek risk içeren bölge ilan edilmiş destinasyonlara yönelik turların yapılamayacağı, bu nedenle tüketiciye bedellerin iade edileceği açıktır” denilirken, Bakan Pekcan’ın açıklamalarının; sınırı kapatılan ve yüksek risk içeren yerlere ilişkin değerlendirilmesi gerektiği ve tüm paket turlara uygulanabilecek bir husus olmadığı belirtildi.
Pekcan, tıpkı maske konusunda olduğu gibi paket turlarla ilgili de şikâyetler geldiğini, bu anlamda Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve ilgili yönetmelikler çerçevesinde gerekli soruşturmaları başlattıklarını dile getirirken, “Mücbir sebep nedeniyle tüketicinin paket turları iptal etme hakkı var” demişti.
Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler, Türkiye’nin rakiplerine göre turizmde elinin çok güçlendiğini, mücbir sebep konusunun tüm paket turlara yayılmasını ‘binilen dalı kesmek’ olarak yorumladı. İşler, “Algımız çok pozitif. Okul tatilleri geliyor. Sadece seyahatler öteleniyor; bekle-gör döneminden sonra tüketici çok hızlı harekete geçecek. Çift haneli büyüme bizi bekliyor. Her şey bu kadar yolundayken paket turların tamamında ‘mücbir sebep’ iptali bindiğimiz dalı kesmek olur, moralimizi yok eder, maliyeti katlar” dedi.
Mücbir sebep; turun gerçekleşmesini önleyen ve/veya katılımcının tura katılmasını imkânsız kılan bir sebep olarak; tarafların kendi kontrolleri dışında gelişen bu durumlardan sorumlu tutulamayacaklarını ifade ediyor.
Kanun ne diyor?
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve bu kanuna bağlı çıkarılmış Paket Tur Sözleşmeleri Yönetmeliği uyarınca hareket tarihinin 30 ğün öncesinde tüketicinin iptal hakkı bulunuyor. 30 günden daha az süre kalmış paket turlara ilişkin katılımcısı tarafından seyahat acentasına iptaller iletilebiliyor. İptallerde seyahat acentasının katılımcı için yapmış olduğu masraflar ve sözleşmede katılımcının cayması halinde ödenecek tutarlar belirlenmiş durumda.
‘Herkese büyük zarar verir’
Prontotour Başkanı Ali Onaran, “Havayollarının uçtuğu, tesislerin hizmet verdiği noktalarda ‘mücbir sebep’ mümkün değil. Örneğin Balkanlara gideceksiniz, neden mücbir sebep sayılsın. Biz bu durumda Çin, İtalya, İran gibi ülkeleri algılıyoruz. Tüketicinin iptal için 30 gün öncesine kadar hakkı var. Sorun olmayan noktada bunu uygulamak tesisinden acentesine büyük zarar verir” dedi.
‘Tüketici mağdur olmasın’
Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) Başkanı ve Tüketici Dernekleri Fedarasyonu (TÜDEF) Başkanı Aziz Koçal, kapının kapatıldığı ya da yüksek risk barındıran ülkeler dışında da ‘mücbir sebep’ ilan edilmesi gerektiğini belirtirken, hangi ülkede yayılıp yayılmadığı tam olarak bilinemediği için tüketicinin bu hakkının olması gerektiğini söyledi. Koçal, “Aksi durumda tüketici mağdur duruma düşecek” dedi.
