Türkiye’de D vitamini eksikliği ciddi boyutta ve her 3 kişinin 2’sinde düşük değerle kendini gösteriyor. Güneş ışınlarının, yılın önemli bir bölümü etkili olduğu Antalya’da bile D vitamini eksikliğine sıkça rastlanabiliyor. D vitamini değerinin düşük olması; kemik, eklem ağrıları, kas zayıflığı, aşırı terleme, halsizlik, metabolizma yavaşlığı, depresyon ve çökkün ruh hali gibi şikayetlerle ortaya çıkabiliyor. Güneşlenmenin yanı sıra yeterli vitamin almanın en iyi yolu, sağlıklı ve dengeli beslenmeden geçiyor. Memorial Antalya Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Tülay Kadıoğlu, D vitamini eksikliğinin neden olabileceği sağlık sorunları hakkında bilgi verdi.
Bağışıklığın güçlenmesinde etkin rol oynuyor
D vitamini kemik yapımını sağlamaktadır. Kemik yapımı tamamlansa bile, D vitamini kemiklerin güçlenmesini ve ileride ortaya çıkabilecek osteoporoz riskini önler. Ayrıca insülin direnci sorunun ortaya çıkmasının engellenmesinde de önemli katkısı vardır. D vitamini eksikliği başta kanser olmak üzere; diyabet, hipertansiyon, kalp hastalığı, sık enfeksiyon, romatizmal hastalıklar, kronik yorgunluk ve depresyon gibi birçok önemli sağlık soruna neden olmaktadır. Bağışıklığı kuvvetlendirici özelliği bulunan D vitamini eksikliğinde; meme, rahim, bağırsak kanserleri gibi kanserlerin sıklığında artış olur. Ayrıca her çocuğun yaşamının ilk yılında alması gereken, büyüme ve gelişim için gerekli en önemli vitaminlerden biridir.
Ofis yaşamı D vitamini değerini etkiliyor
Provitamin şeklinde alınan D vitamini, deri altında UVA ışınları ile aktifleşir. Kapalı ofislerde geçirilen uzun çalışma saatleri sonucunda güneşten mahrum kalınması D vitamin eksikliğinin en önemli nedenleri arasındadır. D vitamini kalsiyum ve potasyumun emilmesini, kemiklerde depo edilmesini sağlar. D vitamini fazlası ise kireçlenmeye neden olur. Bu nedenle değerin düzenli olarak kontrol edilmesi önemlidir.
Her gün 20 dakika güneşlenme yeterli
D vitamini almada en önemli kaynak güneş ışınıdır ve bu ışınların etkisiyle deride oluşur. Günlük D vitamini gereksinimi; kollar, bacaklar ve yüzün 20 dakika gün ışığıyla temas etmesiyle karşılanabilir. Gerekli güneş ışığı miktarı; kişini yaşı, deri rengi, güneşle etkileşim süresi ve varsa diğer tıbbi sorunlara göre değişir. D vitaminin deride yapımı yaşla giderek azalır. Deri rengi koyu olan kişilerde, yeterli D vitamininin deride oluşması için, özellikle kış aylarında uzun süreli gün ışığına gereksinim vardır.
Diğer vitaminlerden farklı
D vitamini, diğer vitaminlere oranla daha az sayıda besinde doğal olarak bulunmaktadır. Bu da yalnızca %20’sinin besinler aracılığıyla alınabileceğini göstermektedir ki vücudun ihtiyaç duyduğu miktar için yeterli değildir. Gıda yoluyla alınsa bile, D vitamininin yararlı olabilmesi için vücut tarafından değişime uğratılması gerekir. D vitamini eksikliği belirlenen kişilerde düzenli ilaç kullanımı ve vitamin takviyeleri, ruh ve beden sağlığı açısından önemlidir.
D vitamini bu besinlerde bulunuyor;
1. Balık yağı
2. Somon ton balığı
3. İstiridye
4. Yumurta sarısı
5. Peynir
6. Tereyağı
7. Karaciğer
