DP lideri Uysal, ‘Demokrasiye Geçiş Planı’ teklifini açıkladı

Demokrat Parti’nin Demokrasiye Geçiş Planı Teklifi

Demokrat Parti, ülkenin demokratik bir yapıya kavuşması için hayata geçirilmesi gereken ilkelerini içeren "Demokrasiye Geçiş Planı"nı kamuoyuyla paylaştı. Parti lideri Gültekin Uysal, planın detaylarını açıkladı.

Uysal, Demokrat Partinin kuruluşundan bu yana demokratik ilkelerin savunucusu olduğunu vurguladı. Hatta partinin 1947’deki ilk kurultayında "Hürriyet Misakı"nın 4. Maddesi’nde devlet başkanlığı ile parti başkanlığının ayrılması gerektiğinin belirtildiğine dikkat çekti.

Uysal, partinin bugün de Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne karşı çıktığını ifade etti. Bu sistemin "Kuvvetler Ayrılığı" ilkesini ortadan kaldırdığını savundu. Demokrat Parti’nin 77 yıl önce "hayır" dediği bu anlayışa bugün de karşı durmaya kararlı olduğunu vurguladı.

Uysal, anayasanın toplumsal bir sözleşme olduğuna işaret etti. Bu sözleşmenin toplumsal uzlaşma ile hazırlanması gerektiğini vurguladı. Ancak iktidar partisi AKP’nin son dönemde yaptığı değişikliklerde toplumsal görüşlere kulak asmadığını, sadece kendi gündemini dayatmaya çalıştığını öne sürdü.

Uysal, anayasa değişikliği sürecinde siyasi partiler, sivil toplum örgütleri ve meslek birliklerinin katılımının son derece önemli olduğunu vurguladı. Toplumun tüm kesimlerinin hazırlanmasına katıldığı bir anayasanın gerçek ihtiyaçları karşılayacağını savundu. Yeniden yapılacak anayasanın temellerinin insan hakları, hukukun üstünlüğü ve demokrasi olması gerektiğini belirtti.

Uysal, AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından bu yana sözlü olarak anayasayı eleştirdiğini, ancak gerekli çoğunluğa sahipken bile darbe anayasasının sadece kendi aleyhine olan kısımlarını değiştirdiğini ifade etti. Bu nedenle, bugünkü anayasanın esasen 12 Eylül askeri darbesinin değil, AKP’nin ürünü olduğunu savundu.

Uysal, AKP’nin 2002-2021 yılları arasında 177 maddelik anayasada 30’u aynı maddelerde olmak üzere toplamda 134 değişiklik yaptığını vurguladı. AKP’nin anayasa değişikliği anlayışının, iktidarının değişmesini zorlaştıracak tedbirlerden ibaret olduğunu savundu.

Uysal, iktidarın anayasa tanımının özüne uygun olarak devleti sınırlayan bir metin yerine iktidar karşısındaki tüm güçleri sınırlayan bir metin hazırlamaya çalışacağını belirtti. Anayasaların vatandaşların haklarını, hukuklarını ve mülkiyetlerini keyfiyete karşı korumakla sorumlu olduğuna dikkat çekti. Bugün ise iktidarın anayasal hükümlerin uygulanıp uygulanmadığını denetleyen Anayasa Mahkemesi’nin kararlarını bile tanımadığını vurguladı.

Uysal, AKP’nin öncelikle yeni bir anayasadan ziyade yeni bir anlayışa ihtiyacı olduğunu savundu. Demokrat Parti olarak AKP’nin gerçekten sivil, demokratik, adil ve yeni bir anayasa hazırlamaya niyetli olması halinde uygulanması gereken ilkelerin yer aldığı "Demokrasiye Geçiş Planı"nı sunduklarını belirtti.

Demokrasiye Geçiş Planı Maddeleri:

• Devlet Başkanlığı ile Parti Başkanlığı birbirinden ayrılmalıdır.
• Yargı bağımsızlığını sağlamak için HSK’nın yapısı ve üye seçim sistemi değiştirilmeli ve yargı siyasetin etki ve denetiminden çıkarılmalıdır.
• Meclis’in bütçe hakkı iade edilmeli ve bütçe, milletin temsilcileri tarafından onların rıza ve iradesine uygun olarak hazırlanmalıdır.
• Siyasi Partiler Kanunu değiştirilerek temsilde adaletin sağlanması için seçim barajı kaldırılmalı, siyasi parti genel başkanlarının makam odaları "seçim bölgesi" haline getirilmesine engel olacak aday belirleme süreci değiştirilmeli ve ön seçim zorunluluğu getirilmelidir.
• Denetim ve temsil ilişkisini güçlendirmek için "daraltılmış bölge" seçim sistemi uygulanmalı ve her seçim bölgesinde milletvekili sayısının iki katı kadar aday belirlenerek tercih sistemine geçilmelidir.
• TRT, Anadolu Ajansı, Basın İlan Kurumu ve RTÜK özerkleştirilmeli ve yönetimleri TBMM’de grubu bulunan siyasi partiler tarafından eşit bir şekilde belirlenmelidir.
• Siyasetin finansmanının şeffaflığı ve denetimi sağlanmalıdır.