McGill Üniversitesi’ndeki bilim insanları, D vitamini üretme yeteneğinden yoksun genetik olarak tasarlanmış fareleri incelediler. Çalışmanın sonuçları, D vitamini eksikliğinin bağışıklık sistemini eğiten timüs bezinin hızla yaşlanmasına ve kontrolsüz bağışıklık hücrelerinin yayılmasına neden olduğunu gösterdi.
Timüs bezi, T hücrelerinin sağlıklı hücrelere saldırmamak üzere eğitildiği bir organ görevi görür. D vitamini de bu eğitimin etkinliğinde kritik bir rol oynar. Fizyolog John White, “Bu bağlantı şimdi çok daha net hale geldi ve otoimmün hastalıkları önlemek için yeni stratejiler geliştirmemize yardımcı olabilir” diyor.
Çalışma, D vitamini üretemeyen farelerin daha küçük ve daha fakir timüslere sahip olduğunu ortaya çıkardı. Ayrıca, organ erken yaşlanma belirtileri gösteriyordu ve önemli bir otoimmün düzenleyicinin seviyeleri düşüktü. Bu bulgular, D vitamini eksikliğinin otoimmün hastalıklara karşı korumada yetersiz kalabileceğini gösteriyor.
White, “Yaşlanan bir timüs, sızdıran bir bağışıklık sistemi demektir” diyor. Bu, timüs bezinin sağlıklı dokulara saldırabilecek bağışıklık hücrelerini filtreleme konusundaki yeteneğini kaybettiği anlamına gelir. Bu, tip 1 diyabet gibi otoimmün hastalıkların riskini artırabilir.
Önceki araştırmalar, D vitamininin özellikle çocukluk çağında önemli olduğunu öne sürüyor çünkü timüs bezi 20 yaşına kadar T hücrelerini eğitiyor. Yaş ilerledikçe bu etkinin azalabileceği düşünülürken, D vitamini eksikliğinin erken yaşlarda bağışıklık sistemini zayıflatabileceği bulunmuştur.
Bu çalışma farelerle sınırlandırılmış olsa da, timüs bezinin insanlarda benzer şekilde işlediği göz önüne alındığında, aynı biyolojik süreçlerin insanlarda da geçerli olması muhtemeldir. Araştırmacılar, D vitamininin insan timüsü üzerindeki etkisini incelemek için çalışmalar yürütmeyi planlıyorlar.
D vitamini takviyelerinin etkinliği tartışma konusu olsa da, eksiklik durumunda belirli sağlık alanlarında faydalı oldukları kabul edilmektedir. Güneş ışığı yetersizliğinden kaynaklanan eksiklikler, bağışıklık sistemimizin erken yaşlardan itibaren dezavantajlı bir duruma düşmesine neden olabilir.
White, ailelere “Küçük çocuğunuz varsa, yeterli D vitamini aldığından emin olmak için sağlık uzmanınıza danışın” tavsiyesinde bulunuyor.
