Büyük aileler Deik’ten el çekti Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK); 2021 Yılı İş Konseyleri Seçimli Olağan Genel Kurullarını cumartesi günü tamamladı. DEİK Başkanı Nail Olpak’n genel kurullar sonrası yaptığı konuşmada verdiği bilgiye göre; altı iş konseyinde birden fazla liste yarıştı. 13 iş konseyi başkanı kadınlardan oluştu. 11 iş konseyinde seçim yeterliliği oluşmadı. 4 yerde ise aday vardı ama şartlar yetişmediği için seçimler yapılamadı, önümüzdeki günlerde mevcut kriterlere uymak kaydıyla seçimler yapılacak.
EKONOMİ – Büyük aileler Deik’ten el çekti İş Konseyi Başkanlıklarına seçilen isimleri incelediğimizde Türkiye’nin büyük sermaye gruplarını temsil eden ailelerin mensuplarından hemen hemen hiç birinin görev almaması dikkatimizi çekti. Öte yandan kaynaklarımız DEİK’te oluşan iş konseyi başkanlarının ağırlığına bakıldığında MÜSİAD ve ticaret odası havası oluştuğunu ifade ettiler. Bunun yanında koordinatör başkanlarında da yönetim kurulu vesayeti yaşandığı bilgisi tarafımıza iletildi.
İtalya İş Konseyi Başkanlığı görevini yürüten Zeynep Bodur Okyay, Kore İş Konseyi Başkanı Ali Kibar, Kuveyt İş Konseyi Başkanı Ebru Özdemir ve Aydın Doğan’ın damadı Mehmet Ali Yalçındağ’ın yanında, TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi Murat Özyeğin’in Singapur ve TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi Bahadır Balkır’ın ise İsveç İş Konseyi Başkanı olduğu görüldü. Ne Koçlar ne Sabancılar ne Eczacıbaşılar ne Boynerlerden profesyonel çalışanlar dışında bir kişi bile DEİK Konsey Başkanlıklarında boy göstermedi. Genç TİM Başkan Yardımcısı Kübra Orakçıoğlu Kazan, DEİK Yurt Dışı Yatırımlar İş Konseyi Yönetim Kurulu Üyesi seçildi. Balıkçılık sektörünün önemli isimlerin eski İstanbul Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Tuncay Sagun’un oğlu Oğulcan Kemal Sagun’un Japonya İş Konseyi Başkanı olarak görev aldığı görüldü. Yıllar boyunca Almanya İş Konsey Başkanı olan ve Bosch Türkiye ve Ortadoğu Başkanlığı’ndan ayrıldıktan sonra Dalgakıran Holding’in yeni büyüme stratejisine öncülük eden Steven Young bu dönem Avustralya İş Konseyi Başkanlığı’na geçti. Avustralya’daki Mustafa Mertcan da Portekiz İş Konseyi Başkanı oldu. Mertcan ise Dof Robotics ile Türkiye’den dünyaya eğlence sektörü sistemleri ihraç eden bir girişimci. Kardeş ülke Azerbaycan İş Konseyi’nde ise görev değişimi oldu. Konsey Başkanlığı Kolin’e geçti. Karabağ’ın yeniden inşasında görevler üstleneceği belirtilen Kolin İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Kemal Koloğlu görev Selçuk Akat’tan devraldı. Eski başkan Akat üç dönem yürüttüğü bu görevi tamamlarken “Üstün Performans” kategorisinde Türkiye-Azerbaycan İş Konseyi’ne Ticari Diplomasi Ödülü kazandırdı.
Kayserispor’un Başkanı da olan iş insanı Berna Gözbaşı yeni dönemde Afrika tarafından Avrupa’ya transfer olan isimler arasında yer aldı. Danimarka İş Konseyi Başkanı seçilen Gözbaşı ayrıca Zeynep Bodur Okyay’dan Avrupa İş Konseyleri Koordinatör Başkanlığı görevini devraldı. ASKON’un öne çıkan isimlerinden Litvanya İş Konseyi Başkanı Gökhan Yavuzer de bu dönem Meksika İş Konseyi Başkanı oldu. Togg’un fabrikasını inşa eden Türkiye’nin önde gelen müteahhitlik şirketlerinden Yapı Merkezi’nin Yönetim Kurulu Başkanı Başar Arıoğlu da Katar İş Konseyi’ndeki görevini sürdürdü. Aynı aileden Erdem Arıoğlu da Tanzanya İş Konseyi Başkanı seçildi. Katar İş Konseyi Yönetiminde bu dönem yemek sanayii sektörünün tanınan isimlerinden Hüseyin Bozdağ da yer aldı. Çin ve Türkiye ilişkilerinin gelişmesi için çalışmalar yürüten isimlerden olan Murat Kolbaşı Asya Pasifik İş Konseyleri Koordinatörü seçildi. Çin’deki en büyük Türk yatırımcı Korhan Kurdoğlu Çin İş Konseyi Başkanlığına yeniden seçilirken, Bulgaristan’da ambalaj tesisi yatırımları olan Ambalaj Sanayicileri Derneği Başkanı Zeki Sarıbekir de yeniden Bulgaristan İş Konseyi Başkanı oldu.
DEİK Mısır İş Konseyi Başkanı ise Mustafa Denizer oldu. Diktaş Yönetim Kurulu Üyesi Denizer’in işvereni olduğu Diktaş Dikiş kamuoyunda bilinen markasıyla Ören Bayan. Şirket 2020 yılında işçi sendikası Teksif ile yaşadığı husumet ile gündeme gelmişti. Daha önce Rusya İş Konseyi Başkanı olan Tuncay Özilhan yerine geçen dönem Mithat Yenigün seçilmişti. Bu dönem ise görevi daha önce Özbekistan İş Konseyi Başkanı olan ve Rusya’da da müteahhitlik işleri yapan İzzet Ekmekçibaşı devraldı. Ekmekçibaşı’nın şirketi Gentes’de 2020 yılında Cezayir’deki bir işinde işçi ücretlerinin geç yatırılması yüzünden kamuoyunun gündemine gelmişti. Tosyalı’ların ailecek Sahra Altı Afrika kısmında görev aldıkları gözlendi. Şerif Tosyalı Moritanya, Fuat Tosyalı Senegal İş Konseyi Başkanı seçildi. Tosyalı’nın çelik cevheri yatırımlarının bulunduğu Cezayir’e de dünürleri başkan oldu. Bu ülkede tekstil yatırımları olan Mesut Toprak Mısır İş Konseyi Başkanlığı’ndan ayrılarak Cezayir’e başkan olarak gitti. Fuat Tosyalı ayrıca Afrika İş Konseyleri Koordinatör Başkanı oldu.
Bunun yanında DEİK’in Seyrantepe’deki yeni genel merkezine taşınma sürecinde yönetim kurulunun, taşınma giderleri için konsey başkanlarından ilave bağış talep etmesi ve bunu seçim yeterliliği şartı gibi sunması büyük tepki çekmişti. Ülke büyüklüğüne göre yeni ofise taşınma payı için en az 100 bin lira yatırmayanlar başkan seçilme şartına sahip olamadı. Parayı yatıramayanlar için de yazılı taahhüt istendiği ifade edildi. Genel kurula bu rahatsızlık ile gidildi. Bu süreçte Küba İş Konseyi Başkanı ve yönetiminin istifa ettiğini öğrendik. Bunun yanında Ukrayna örneğinde olduğu gibi bu iş konseyinde başkan DEİK’in belirlediği ücreti ödediği halde karşısında bir adayın çıkması da rahatsızlık yarattı. Ancak mevcut başkan yeniden seçildi. Genel Kurul sonrası yayınlanan listede Küba İş Konseyi Başkanı olarak kimsenin adı da yer almadı. Buraya yönetim kararıyla atama yapılacağı öğrenildi. Diğer yandan uluslararası liman işletmecisi Global Yatırım Holding’in bir şirketi dışında DEİK’ten çekildiği tarafımıza iletildi.
Yine eski TİM Başkanı Oğuz Satıcı ve eski TİM Lojistik Konseyi Başkanı Bülent Aymen gibi isimler yeni dönemde konsey başkanlığı görevlerini bırakırken, eski TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi’nin ise Fas İş Konseyi Başkanlığı’na yeniden seçildiği görüldü. Yelda Demiören’in eşi Haluk Kalyoncu yeni dönemde de DEİK Enerji İş Konseyi Başkanı oldu. Son dönemde dünya gündeminde ilk sıralarda yer alan Kazakistan İş Konseyi Başkanlığına Sani Şener seçildi. TÜRSAB Başkanı Firuz Bağlıkaya’nın oğlu Ilgaz Manuel Bağlıkaya Kolombiya İş Konseyi Başkanı olurken, Gaziantep Büyükşehir Belesiyesi’nin eski genel sekreteri olduğu bilgisi dışında iş dünyasına ilişkin hakkında başkaca herhangi bir bilgi bulunmayan İbrahim Fuat Özçörekçi’nin Suriye İş Konseyi Başkanı olması dikkat çekti. Özçörekçi’nin bu konseye hangi sıfatla seçildiği de ayrıca merak konusu.
Aydınlık