Türkiye’nin Cari Açığında İyileşme Beklentisi
Türkiye’nin cari açığı, yıl sonu tahminlerimizi GSYH’nin %1,8’inden %1,5’e revize ettiğimiz gibi, düşüşe geçti. 2025 ortasına kadar cari açığın GSYH’nin %1,3’üne gerilemesini bekliyoruz. Arttırılan faiz oranları, turizm gelirlerindeki beklenen düşüşe ve sabit enerji fiyatlarına rağmen Türkiye’nin ödemeler dengesini ve Türk lirası varlıklarının sağlam performansını destekleyecek.
Cari Hesapta Düşüş Eğilimi
2023’ün ilk çeyreğinde %5,5’e ulaşan Türkiye’nin cari açığı, o zamandan beri düşüyor. 2023’te, ağırlıklı olarak döviz rezervleriyle finanse edilen 45 milyar dolarlık cari açık gerçekleşti. 2024’ün başından itibaren yıllık enerji ithalatı 52 milyar dolardan 47 milyar dolara, altın ithalatı ise 25 milyar dolardan 17 milyar dolara düştü.
Parasal Sıkılaştırma Çekirdek Dengeyi Destekliyor
Altın ve enerji ithalatını hariç tutan çekirdek cari denge, 2018’den beri fazla veriyor. 2024 Haziran itibarıyla çekirdek fazla 40 milyar dolara yükselirken, reel kredi büyümesi %9 azaldı. Çekirdek cari denge ile kredi büyümesi (iç talep) arasındaki ters ilişki nedeniyle, genel dengeyi tahmin etmek için çekirdek cari dengeye odaklanıyoruz.
Ticaret Dengesi Cari Açıkta İyileşme Sağlıyor
Temmuz ayı dış ticaret verileri, iç talepte bir yavaşlama sinyali verdi. Ticaret açığı 6,2 milyar dolarla 2024’ün ikinci çeyreği ortalamasının ve ilk çeyreği ortalamasının altında gerçekleşti. İhracat %14 artarken, ithalat Temmuz’da %7 düştü. Tüketim malları ithalatı ilk kez 2022’den beri yıllık %2 azaldı.
Reel Kredi Büyümesi Çekirdek Fazlayı Destekliyor
Reel kredi büyümesindeki düşüş, tüketim ve yatırım malları ithalatının yıllık artış hızını azalttı. Ayrıca, kredi büyümesi çekirdek cari dengenin gidişatını belirlemede kilit bir faktör olmaya devam ediyor. Çalışmalar, 2025 sonunda %0 reel kredi büyümesi varsayımıyla, çekirdek cari fazla/GSYH oranının %1,8’de duracağını gösteriyor. Reel kredi büyümesi negatif olursa, çekirdek cari fazlanın cari fazla yaratacak seviyelere yükseleceği tahmin ediliyor.
Turizm Gelirleri ve Enerji İthalatı
2024 Haziran itibarıyla turizm gelirleri 44 milyar dolara ulaştı. Ancak, yabancı ziyaretçi sayısındaki yıllık artış yavaşladı. Harcamaların azalması, turizm gelirlerinin GSYH’deki payının düşebileceğini gösteriyor. 2024’teki %3,6’lık payın 2025’te %3,1’e düşmesi bekleniyor.
Petrol fiyatlarının istikrarlı kalması halinde net enerji ithalatının GSYH’nin oranının 2024 Haziran’daki %3,6’dan 2025 sonunda %2,8’e düşeceği tahmin ediliyor.
Yüksek faiz oranları ve altın ithalatına getirilen kotalar nedeniyle altın ithalatının 2024 ve 2025’te GSYH’nin %1,2’sine gerilemesi bekleniyor.
Cari Açıkta İyileşme Beklentisi
Tüm bileşenleri birleştirdiğimizde, yıllık cari açığın 2024 sonunda GSYH’nin %1,5’ine (19 milyar dolar) ve 2025 ortasında %1,3’üne (16 milyar dolar) düşmesini bekliyoruz. 2024 ve 2025 için %3 GSYH büyümesi öngörüyoruz. Parasal sıkılaştırma, 2025 sonuna kadar %1,8’lik bir çekirdek cari fazla/GSYH oranı sağlayabilir. Bulgular, sıkı para politikası, düşük kredi büyümesi ve dolayısıyla daha düşük cari açık sayesinde gelecek yıl Türk lirası üzerinde sınırlı baskı olacağını ve bunun Türkiye için daha uygun dış finansman koşulları yaratabileceğini gösteriyor.
